Όλα ανοιχτά παραμένουν σε βάρος των ήδη καταβαλλόμενων κύριων συντάξεων ένα χρόνο μετά τη συμφωνία κυβέρνησης –δανειστών του Ιουλίου του 2015, η οποία αποτέλεσε τον «προπομπό» για το Μνημόνιο του Αυγούστου 2015. Αντιφατικά μέτρα, διαιώνιση των υφεσιακών τάσεων αλλά και της πολιτικής αβεβαιότητας δεν επιτρέπουν την αναζωογόνηση των Ταμείων και έτσι την αποτροπή νέων σκληρών μέτρων σε βάρος των συνταξιούχων.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι από τότε μέχρι σήμερα έχουν επιβληθεί τρία μεγάλα πακέτα μέτρων :
*Τον Ιούλιο του 2015 επιβλήθηκε η παρακράτηση 6% στις επικουρικές συντάξεις υπέρ του ΕΟΠΥΥ ενώ η αντίστοιχη παρακράτηση στις κύριες συντάξεις αυξήθηκε από το 4% στο 6%.
*Τον Οκτώβριο του 2015 αυξήθηκαν τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης και έκτοτε –με εξαίρεση όσους είχαν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα έως στα μέσα Αυγούστου του 2015 αλλά και διάφορες κατηγορίες αναπήρων- πρέπει να έχει συμπληρώσει κάποιος ασφαλισμένος 40 χρόνια ασφάλισης στα 62 χρόνια της ζωής για να λάβει πλήρη σύνταξη (ή αλλιώς τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης στα 67)
*Τον Μάιο του 2016 θεσπίστηκε το νέο Ασφαλιστικό που προβλέπει άμεσες περικοπές σε επικουρικές συντάξεις, μερίσματα του Δημοσίου, ΕΚΑΣ , εφάπαξ και στις νέες κύριες συντάξεις και –πιθανόν- μελλοντικές περικοπές στις ήδη καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις. Επίσης τον ίδιο μήνα θεσπίστηκε ο δημοσιονομικός «κόφτης» , ο οποίος ενδέχεται να οδηγήσει σε επιπλέον περικοπές στις δημόσιες δαπάνες σε περίπτωση απόκλισης στους φορολογικούς στόχους.
Γιατί παραμένουν όλα ανοιχτά σε σχέση με το ενδεχόμενο νέων μέτρων σε βάρος των συντάξεων;
1. Καταρχάς οι ίδιες οι περικοπές που θεσπίστηκαν το Μάιο του 2016 αναιρούν το μέτρο το οποίο ελήφθη τον Ιούλιο του 2015, δηλαδή την αύξηση των παρακρατήσεων στις συντάξεις υπέρ του ΕΟΠΥΥ. Και αυτό γιατί οι μειώσεις των συντάξεων μειώνουν τα έσοδα από τις παρακρατήσεις οι οποίες έχουν επιβληθεί επί αυτών. Ωστόσο, τα έσοδα αυτά (500-600 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση) είναι προϋπολογισμένα στο κομμάτι του δημοσιονομικού στόχου που αφορά τις συντάξεις. Κάθε απόκλιση από τους στόχους των εσόδων μέσω των παρακρατήσεων θα πρέπει να καλυφθεί με νέα μέτρα. Εξάλλου, επερχόμενες ανατροπές στο εργασιακό θεσμικό πλαίσιο τον ερχόμενο Σεπτέμβριο – Οκτώβριο (πχ μειώσεις στις κατώτατες αμοιβές, διευκόλυνση των ομαδικών απολύσεων) θα φέρουν ανατροπές και στις μακρο-οικονομικές προβλέψεις (σε σχέση με τα επίπεδα της απασχόλησης και των αμοιβών, τα οποία επηρεάζουν τα έσοδα των Ταμείων από εισφορές ) πάνω στις οποίες έχει στηριχθεί το Ασφαλιστικό που ψηφίστηκε το Μάιο του 2016.
2. Δεύτερον, ο συνδυασμός περικοπών στις συντάξεις με αυξήσεις στη φορολογία σε συνθήκες –μάλιστα- επενδυτικού «βαλτώματος» αλλά και νέου κύματος πτωχεύσεων μεγάλων, αυτή τη φορά, επιχειρήσεων (πχ «Μαρινόπουλος», Jet Oil) δημιουργεί ένα αρνητικό κλίμα για την επιτυχία της «συνταγής » που ακολούθησε η κυβέρνηση σε σχέση με το Ασφαλιστικό. Οι μειώσεις στις συντάξεις και οι περισσότεροι φόροι μειώνουν το διαθέσιμο εισόδημα και έτσι εντείνουν τις υφεσιακές τάσεις στην οικονομία. Αυτό με τη σειρά του μειώνει τα έσοδα για τα Ταμεία και έτσι αυξάνει τα ελλείμματα τους και την ανάγκη νέων μέτρων. Αν σ’ αυτό το φαύλο κύκλο προστεθούν οι συνέπειες από το «πάγωμα» στην καταβολή εισφορών προς το ΙΚΑ που φέρνουν τα «λουκέτα» σε επιχειρήσεις που απασχολούν πολλές χιλιάδες εργαζομένους, τότε είναι γίνεται σαφές πως η κυβερνητική πολιτική δέσμευση η οποία είναι αποτυπωμένη και στο νόμο Κατρούγκαλου,περί μη περικοπής των ήδη καταβαλλόμενων των κύριων συντάξεων (τουλάχιστον όχι πριν το 2019) δεν θα μπορεί για πολύ ακόμα να «στέκει».
3. Tρίτον , από τη μία μεριά το σκηνικό ρήξης κυβέρνησης –δανειστών που στήθηκε την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2015 και αφετέρου η οχτάμηνη καθυστέρηση θέσπισης του νέου Ασφαλιστικού (σ.σ. έπρεπε να θεσπιστεί Οκτώβριο του 2015, αλλά θεσπίστηκε Μάιο του 2016) αύξησε τα ελλείμματα του Ασφαλιστικού κατά 300 -400 εκατ. ευρώ το 2015 και έτσι τις «τρύπες» που πρέπει να κλείσουν στους προϋπολογισμούς των Ταμείων. Η ζημία αυτή προκλήθηκε από τη μείωση των εσόδων των Ταμείων από ασφαλιστικές εισφορές που έφερε η πολιτική αβεβαιότητα κυρίως του 7μηνου του 2015. Η αβεβαιότητα αυτή δεν έχει πάψει να υπάρχει στην αγορά, αν και, πλέον, όχι τόσο λόγω της «εγγενούς», σχεδόν, δυσπιστίας των επιχειρηματιών προς τη συγκεκριμένη κυβέρνηση , αλλά λόγω των εξελίξεων στην ΕΕ (πχ Brexit) και στη Ν.Α. Μεσόγειο (πχ πολιτική αναταραχή στην Τουρκία, προσφυγική κρίση). Η συνδυασμένη αυτή «εσωτερική» και «εξωτερική » πολιτική –οικονομική αβεβαιότητα δεν επιτρέπει καμία αποφασιστική ανάσα στην αγορά.
…..”Τριπλή απειλή”………
Εννοείτε τις τρεις που έχουν επιβληθεί στο πρόσφατο παρελθόν ή υπάρχουν 3 απειλές ακόμη;