Στις ευκαιρίες διεύρυνσης των εργασιών στον κλάδο ασφάλισης που αφορά τον τουρισμό και τον ξενοδοχειακό τομέα αναφέρεται ο κ. Βασίλης Βολωνάκης, Underwriting Property & Cargo Supervisor Generali Hellas. Όπως επισημαίνει η ζήτηση για το τουριστικό προιόν είναι αυξημένη, ενώ ταυτόχρονα οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν κινδύνους τους οποίους πρέπει να διαχειριστούν προκειμένου αν επέλθουν να μην απειλήσουν τα κέρδη τους ή και τη βιωσιμότητά τους.
(Περιοδικό “am” Ασφαλιστικό Marketing, Μάιος 2024)
Στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια καταγράφονται μεγάλες φυσικές καταστροφές που επηρεάζουν και τον τουρισμό. Ασφαλίζουν τον κίνδυνο αυτό οι επιχειρήσεις; Είναι συχνές οι αποζημιώσεις στο πεδίο αυτό; Παίζει ρόλο στο ασφάλιστρο ο βαθμός προστασίας της επιχείρησης;
Τα τελευταία χρόνια, η τουριστική βιομηχανία είναι ένας από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους τομείς στη χώρα μας. Λόγω γεωγραφικής θέσης, αποτελεί τη «Βαριά Βιομηχανία» του τόπου μας, όπως συνηθίζουμε να λέμε. Σύμφωνα με σχετική μελέτη του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ) για το έτος 2023, η άμεση επίπτωση του τουρισμού (συμπεριλαμβανομένου του εισερχόμενου τουρισμού, της κρουαζιέρας, των εσόδων των αεροπορικών και ακτοπλοϊκών εταιρειών, του εγχώριου τουρισμού και των επενδύσεων στον τουρισμό) στην ελληνική οικονομία το 2023 ήταν €28,5 δισ. -σε τρέχουσες τιμές-, ποσό που αντιστοιχεί στο 13,0% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ αν συνυπολογιστεί και η έμμεση συνεισφορά του μέσω πολλαπλασιαστών, αντιστοιχεί σε περίπου 30% (μεταξύ 28,5% έως 34,3%).
Οι ευκαιρίες και η δυναμική που υπάρχει για περαιτέρω ανάπτυξη, είναι πολλές λαμβάνοντας υπόψη την αυξημένη ζήτηση για το ελληνικό τουριστικό προϊόν, όπως αυτή αποτυπώνεται από τα ρεκόρ αφίξεων τουριστών, αλλά και τη μεθοδική προσπάθεια που γίνεται για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου με την προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Εστιάζοντας για παράδειγμα στον κλάδο των ξενοδοχείων, σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδας, για το έτος 2022, ο αριθμός των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων περιλαμβανομένων των κατοικιών βραχυχρόνιας μίσθωσης μέσω ψηφιακής πλατφόρμας (π.χ. τύπου AirBNB) που προχώρησαν στη σύναψη ασφάλισης περιουσίας, προσεγγίζει τις 15.000, ενώ οι αξίες που καλύπτουν τα αντίστοιχα ασφαλιστικά προγράμματα υπερβαίνουν τα 23 δισεκατομμύρια Ευρώ. Η τάση περαιτέρω βελτίωσης των παραπάνω μεγεθών είναι σταθερά αυξητική τα τελευταία χρόνια. Για την ίδια χρονιά και πάλι σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης, καταγράφηκαν στις παραπάνω επιχειρήσεις 531 περιστατικά ζημιών με εκτιμώμενο ύψος αποζημιώσεων (πληρωθείσες & εκκρεμείς αποζημιώσεις) στα 5,5 εκ. Ευρώ.
Η βασική απειλή για την βιωσιμότητα των πόρων αυτών, είναι η επέλευση καταστροφικών γεγονότων, είτε πρόκειται για ακραία φυσικά φαινόμενα και δασικές πυρκαγιές, τα οποία μάλιστα έχουν μία αυξημένη συχνότητα επανάληψης, είτε άλλες περιπτώσεις που συνδέονται με την καθημερινή ανθρώπινη δραστηριότητα. H κλιματική αλλαγή, επηρεάζει τις γεωμορφολογικές συνθήκες που επικρατούν σε σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος, όπως οι παραθαλάσσιες περιοχές, επιταχύνοντας σημαντικά τον κύκλο επανάληψης ακραίων καταστροφικών φαινομένων όπως πλημμύρες, κατολισθήσεις, ή καθιζήσεις εδαφών. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την έντονη σεισμικότητα που υπάρχει στη χώρα μας, αποτελούν διαρκή και αυξανόμενη απειλή για κάθε είδος τουριστικής υποδομής. Οι παραπάνω παράγοντες επηρεάζουν σημαντικά τόσο το επιθυμητό πλαίσιο ασφαλιστικών καλύψεων από την πλευρά των ασφαλισμένων όσο και το κόστος ασφάλισης των διαθέσιμων ασφαλιστικών προγραμμάτων.
Πως διαχειρίζονται το πεδίο των αστικών ευθυνών οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό; Ασφαλίζουν τον εν λόγω κίνδυνο; Με βάση την εμπειρία σας οι αξιώσεις αστικής ευθύνης προέρχονται από ξένους ή Έλληνες τουρίστες;
Η αυξανόμενη επαφή και συνεργασία των τουριστικών επιχειρήσεων με διαφορετικές κουλτούρες και συμπεριφορές καταναλωτών σε σχέση με τα εγχώρια πρότυπα, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο απαιτήσεων για χρηματική ικανοποίηση πελατών, συνεργατών, ή εργαζόμενων, οι οποίες συνδέονται με ατυχήματα που μπορεί να συμβούν στο πλαίσιο της κανονικής λειτουργία της επιχείρησης. Η αντίληψη σχετικά με αυτούς τους κινδύνους είναι σε μεγάλο βαθμό υπαρκτή από τον κόσμο του τουρισμού και οι προσδοκίες για την αποτελεσματική τους διαχείριση μέσω του μηχανισμού της ασφάλισης είναι μεγάλες. Η πρόκληση για την ασφαλιστική αγορά είναι να καταφέρει να υπερκαλύψει τις προσδοκίες αυτές.
Εστιάζοντας στον ξενοδοχειακό κλάδο, σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδας, για το έτος 2022, ο αριθμός των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων που προχώρησαν στη σύναψη ασφάλισης, γενικής αστικής ευθύνης και αστικής ευθύνης εργοδότη υπερβαίνει τις 22.000, και το πλήθων των συμβολαίων αυτών, αντιπροσωπεύει περίπου το 17,5% και 11,3% του συνόλου των εν ισχύ ασφαλιστηρίων γενικής αστικής ευθύνης και αστικής ευθύνης εργοδότη αντίστοιχα στη χώρα μας. Στην περίπτωση, δε, της αστικής ευθύνης, η τάση περαιτέρω βελτίωσης των παραπάνω μεγεθών είναι σταθερά αυξητική τα τελευταία χρόνια. Για την ίδια χρονιά και πάλι σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης, καταγράφηκαν στις παραπάνω επιχειρήσεις 1.286 περιστατικά ζημιών με εκτιμώμενο ύψος αποζημιώσεων (πληρωθείσες & εκκρεμείς αποζημιώσεις) πάνω από 1,4 εκ. Ευρώ.
Εκ των πραγμάτων, η τουριστική βιομηχανία, είναι από τους πλέον εξωστρεφείς τομείς, αφού το τουριστικό προϊόν, σε μεγάλο βαθμό, απευθύνεται σε καταναλωτές εκτός των ελληνικών συνόρων. Με βάση τη μέχρι σήμερα εμπειρία η πλειοψηφία των απαιτήσεων αστικής ευθύνης προέρχεται από ξένους τουρίστες που φαίνεται πως γνωρίζουν τα δικαιώματά τους και κατανοούν την ασφαλιστική διαδικασία.
Πώς μπορεί η κάλυψη για τη διακοπή εργασιών να συμβάλλει στη βιωσιμότητα μίας επιχείρησης;
Σε ένα δυναμικά αναπτυσσόμενο περιβάλλον, όπως αυτό της τουριστικής βιομηχανίας, η προστασία του θετικού λειτουργικού αποτελέσματος είναι εξίσου σημαντική για τη βιωσιμότητα της επιχείρησης, όσο και η προστασία των περιουσιακών της στοιχείων.
Ένα καταστροφικό γεγονός, πέραν των επιπτώσεων που προκαλεί η ανάγκη εύρεσης των πόρων για την αποκατάσταση των ζημιών, θα επηρεάσει και την κερδοφορία της επιχείρησης, λόγω της μείωσης των πωλήσεων κατά το χρονικό διάστημα που αυτή δε λειτουργεί, προκειμένου να προβεί με ασφάλεια στην αποκατάσταση των ζημιών.
Η πτώση των πωλήσεων μπορεί να είναι αυξημένη, ιδιαίτερα στην περίπτωση που η παύση των εργασιών συνδέεται με την υψηλή τουριστική περίοδο. Η εποχικότητα που χαρακτηρίζει το τουριστικό προϊόν, σε περίπτωση ζημιάς, μπορεί να επιδεινώσει την επαναφορά στην κανονικότητα για παραπάνω από μία τουριστικές περιόδους.
Μετά από ένα καταστροφικό γεγονός, η επιχείρηση μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με πτώση των εσόδων της που θα επιφέρουν η μη εξυπηρέτηση ή η περιορισμένη εξυπηρέτηση των κρατήσεων, η αδυναμία πρόσβασης στις εγκαταστάσεις, λόγω καταστροφής των υποδομών, η παρεμπόδιση της ομαλής λειτουργείας λόγω ζημιάς βασικών προμηθευτών στην ευρύτερη περιοχή. Παράλληλα, οι πάγιες υποχρεώσεις όπως μισθοί, ενοίκια ή δάνεια, εξακολουθούν να «τρέχουν».
Με την κάλυψη της χρηματοδότησης των σταθερών οργανικών εξόδων αλλά και της απώλειας των καθαρών κερδών της επιχείρησης, μέσω των κατάλληλων ασφαλιστικών προγραμμάτων, διασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία της τουριστικής επιχείρησης ακόμα και μετά τη ζημιά.