Εγκρίθηκε χθες από το Ecofin, σε μία τυπική διαδικασία, ο Κανονισμούς για τη δημιουργία ενός ενιαίου εποπτικού μηχανισμού για την εποπτεία των τραπεζών και άλλων πιστωτικών ιδρυμάτων, δημιουργώντας έτσι το πρώτο « πυλώνα» της τραπεζικής ένωσης της Ευρώπης. Ωστόσο, αναφέρουν κοινοτικοί κύκλοι, η τραπεζική ενοποίηση είναι ακόμη μακριά. Ο μηχανισμός θα αποτελείται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τις εποπτικές αρχές των κρατών μελών . Η ΕΚΤ θα αναλάβει τα εποπτικά καθήκοντα της δώδεκα μήνες μετά την έναρξη ισχύος της νομοθεσίας. Τα αρχικά του θα είναι SSM, και θα έχει την εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων της ζώνης του ευρώ και τραπεζών από άλλες χώρες που επιλέγουν να συμμετάσχουν. Θα εντοπίζει «αδυναμίες» νωρίς και θα βεβαιώνεται ότι λαμβάνονται μέτρα για την ενίσχυση προβληματικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Αποτελεί προϋπόθεση για τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ) –το μόνιμο ταμείο διάσωσης της ζώνης του ευρώ – με στόχο την άμεση ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, όπως συμφωνήθηκε από τους ηγέτες της ζώνης του ευρώ τον Ιούνιο του 2012 .
Τα βασικά του χαρακτηριστικά είναι τα εξής:
• Αποτελείται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ( ΕΚΤ) και τις εποπτικές αρχές των κρατών μελών. Η ΕΚΤ είναι υπεύθυνη για τη συνολική λειτουργία του.
• Η ΕΚΤ θα αναλάβει εποπτικά καθήκοντα 12 μήνες μετά την θέσπιση της νομοθεσίας.
• Η ΕΚΤ θα έχει την άμεση επίβλεψη σε τράπεζες της ευρωζώνης που έχουν περιουσιακά στοιχεία άνω των 30 δισ. ευρώ αποτελούν τουλάχιστον το 20 % του ΑΕΠ της χώρας καταγωγής τους , σε στενή συνεργασία με τις εθνικές εποπτικές αρχές
• Οι εθνικές εποπτικές αρχές θα λάβουν τη μερίδα του λέοντος της εποπτείας των μικρότερων τραπεζών και την πραγματοποίηση των τρέχοντων εποπτικών καθηκόντων που αφορούν την προστασία των καταναλωτών , το ξέπλυμα χρήματος , υπηρεσίες πληρωμών κ.λπ.
• Είναι ανοιχτό σε όλες τις χώρες εκτός ευρωζώνης που επιθυμούν να συμμετάσχουν
• Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EBA) θα είναι αρμόδια για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής και συνεπούς εφαρμογής του « ενιαίου εγχειριδίου κανόνων » για τον τραπεζικό κλάδο. Θα προωθήσει τη συνοχή στην εποπτική πρακτική , προστατεύοντας έτσι την ακεραιότητα της εσωτερικής αγοράς , και βοηθούν στη διατήρηση της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος .
Τα νομισματικά καθήκοντα της ΕΚΤ θα πρέπει να διαχωριστούν αυστηρά από τη νέα εποπτικά καθήκοντα της, προκειμένου να εξαλειφθούν πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων μεταξύ των στόχων της νομισματικής πολιτικής και την προληπτική εποπτεία. Για το σκοπό αυτό, ένα εποπτικό συμβούλιο, αρμόδιο για την προετοιμασία των εποπτικών καθηκόντων θα συσταθεί εντός της ΕΚΤ.
Ωστόσο, η «ουσία» των συζητήσεων, έλαβε χώρα μία ημέρα πριν, στην σύνοδο του Eurogroup της Δευτέρας, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για μια τραπεζική ένωση. Ο κος Jeroen Dijsselbloem ανέφερε ότι απαιτείται ακόμη πολύς χρόνος και έδωσε έμφαση στις ανησυχίες που υπήρχαν για τη δημιουργία ταμείων εξυγίανσης τραπεζών και στις επερχόμενες αξιολογήσεις των τραπεζικών ισολογισμών. Οι συνομιλίες για το ενιαίο μηχανισμό επίλυσης που κατατέθηκε από την Επιτροπή τον Ιούλιο, βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο. Μάλιστα, έχουν τεθεί ακόμη και ζητήματα νομιμότητας της πρότασης .
Ορισμένες κυβερνήσεις ανησυχούν ότι το επόμενο διάστημα μέσω των στρες τέστ θα φανούν νέα κενά στους ισολογισμούς των τραπεζών τους επιτείνοντας το πρόβλημα. Οι Υπουργοί είχαν στόχο την επίτευξη συμφωνίας το Δεκέμβριο, αλλά πλέον – αναφέρουν αναλυτές – αυτό δεν είναι καθόλου βέβαιο.