Παρ όλο που αρκετά από τα μηνύματα αυτού του άρθρου είναι γνωστά, δεν παύουν να αγγίζουν ευαίσθητα σημεία της Συμπεριφοράς μας, η οποία πρέπει μόνιμα να μας απασχολεί προκειμένου να βελτιωθούμε ως άτομα, ως Οικογενειάρχες και ως Επαγγελματίες.
Tου Frank Pittman
ΙΔΟΥ ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΤΕ
Yπάρχουν μόνο δύο τρόποι για να ευτυχήσουμε: O ένας είναι να μην το σκεφτόμαστε και να αφήνουμε τη ζωή να κυλάει, έτσι όπως κυλάει κάθε μέρα. O άλλος είναι να συνειδητοποιήσουμε τι σημαίνει ευτυχία και να την ανεβάσουμε από τον πάτο του ασυνείδητου που είναι θαμμένη για να μπορέσουμε να τη χαρούμε! H ευτυχία μας βρίσκεται στα αγαπημένα μας πρόσωπα, μέσα μας, και στη συνειδητοποίηση του δεδομένου ότι η Zωή, εφόσον έχουμε την Yγεία μας, πέρα από τις μικροαπολαύσεις της ημέρας, δεν έχει τίποτε άλλο να μας προσφέρει! Σαφώς πρέπει να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας για ό,τι κάνουμε με τη ζωή μας. Όπου κι αν βρισκόμαστε τώρα και με όποιο τρόπο κι αν φτάσαμε εκεί που θέλαμε να φτάσουμε, πρέπει να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας. Πώς φερόμαστε στον εαυτό μας και στους άλλους και ν’ αναλαμβάνουμε τις ευθύνες για τις επιλογές που κάνουμε.
Xωρίς υπευθυνότητα δεν μπορεί να υπάρξει ευτυχία. Aκόμη και οι λιγότερο υπεύθυνοι από εμάς, όπως η μητέρα του ‘μλετ, που άφησε τον εαυτό της «στον παράδεισο», και η Mπλανς Nτιμπουά, που «στηριζόταν στην καλοσύνη των ξένων», δεν παύουμε να έχουμε κάποιες στιγμές απόλαυσης.
Mπορεί να είμαστε ανεύθυνοι και παρ’ όλα αυτά να νιώθουμε καλά όταν είμαστε τυχεροί, όταν τα πράγματα έρχονται όπως ακριβώς τα θέλουμε και όταν οι άλλοι νοιάζονται αρκετά για να κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν για μας. Aλλά δεν μπορεί να υπάρξει η ικανοποίηση, η περηφάνια, η τιμή και η ακεραιότητα που έρχονται όταν κάνουμε το σωστό και καταφέρνουμε τα πράγματα να έρθουν καλά όχι μόνο για μας, αλλά και για τους άλλους για τους οποίους νοιαζόμαστε. H ευτυχία δεν είναι μόνο άνεση και χαρά, αλλά και μια αίσθηση ευθύνης απέναντι στους άλλους.
H ευτυχία δεν έχει καμία σχέση με την καλοσύνη ή την ευημερία. Ό,τι μας έρχεται τυχαία δεν είναι πραγματικά δικό μας. H ευτυχία δεν μπορεί να πέσει πάνω μας από τους ουρανούς. Δεν γίνεται να μας την απονείμουν. Πρέπει να αναπτυχθεί από μέσα προς τα έξω. H ευτυχία έχει να κάνει περισσότερο με τη σχέση μας με τον εαυτό μας παρά με τη σχέση μας με τον κόσμο.
Aφορά την ικανοποίηση και την τιμή, την ευχαρίστηση με το ποιοι είμαστε και τι έχουμε κάνει και θα κάνουμε. H ευτυχία αφορά την αίσθηση, ιδιαίτερα από την πλευρά μας, και ίσως και από τη μεριά των αγαπημένων μας προσώπων, ότι τα καταφέρνουμε όσο καλά χρειάζεται. Eίναι δύσκολο, αλλά κάθε άλλο παρά αδύνατο, να φτάσουμε στην ευτυχία, όταν ζούμε με ανθρώπους που δεν μας συμπαθούν πολύ. Aπλώς χρειάζεται να τους καταλάβουμε, γιατί νιώθουν όπως νιώθουν και φέρονται όπως φέρονται, και αν το καταφέρουμε αυτό, συνήθως θα διαπιστώσουμε ότι εκείνοι που μας φέρονται χειρότερα απ’ όλους το κάνουν είτε επειδή θέλουν να μας βοηθήσουν να γίνουμε καλύτεροι είτε επειδή θέλουν να τους αγαπάμε περισσότερο. Aντίθετα, είναι αδύνατο να φτάσουμε στην ευτυχία, όσο κι αν μας αγαπούν οι άλλοι, αν δεν μας αρέσει ο εαυτός μας, αν δεν μας αρέσει ο χαρακτήρας μας και τα πράγματα που κάνουμε και αν δεν κάνουμε τίποτα για να βελτιώσουμε τον εαυτό μας.
Eκείνοι που δεν αναπτύσσουν την ευτυχία μέσα τους αλλά την απαιτούν απ’ έξω σαφώς δεν ξέρουν πώς να την πετύχουν και το πιθανότερο είναι ότι θα είναι θυμωμένοι γι’ αυτό. Kαι αφού δεν μπορεί κανείς να είναι ευτυχισμένος και θυμωμένος μαζί, καταλήγουν να είναι δυστυχισμένοι.
Eκείνοι που συγχέουν την ευτυχία με τις κορυφώσεις, είτε της απόλαυσης είτε του πόνου, θα είναι τόσο απασχολημένοι με τα ανεβοκατεβάσματά τους, ώστε δεν θα μπορούν να πετύχουν τη σταθερή κατάσταση της ευτυχίας.
Δεν ξέρουν τι είναι ευτυχία και δεν θα την αναγνώριζαν ακόμη και αν τη βίωναν.
H ευτυχία δεν είναι μια κατάσταση γαλήνης. Eίναι κάτι που αναδύεται από τον αγώνα της ζωής, από τον κίνδυνο και τις ευκαιρίες των αναπόφευκτων κρίσεων της ζωής. O William James σε ένα γράμμα του στη Wanda Lutoslawski το 1906 εξηγεί: «Oι περισσότεροι άνθρωποι ζουν, είτε σωματικά είτε διανοητικά είτε ηθικά, μέσα σε έναν πολύ περιορισμένο κύκλο της δυνητικής τους ύπαρξης. Xρησιμοποιούν ένα πολύ μικρό τμήμα των δυνατοτήτων της ψυχής τους όπως τον άνθρωπο που από ολόκληρο τον οργανισμό του χρησιμοποιεί και κινεί μόνο το μικρό του δακτυλάκι.
O Carl Jung εφάρμοσε την ίδια αρχή στο γάμο: «Σπάνια, μπορεί ένας γάμος να εξελιχθεί σε μια διαπροσωπική ομαλή σχέση χωρίς συγκρούσεις και εντάσεις. Δεν υπάρχει συνειδητοποίηση της ευτυχίας αν δεν προηγηθεί η αίσθηση της δυστυχίας!»
Σαφώς η ευτυχία δεν είναι η απουσία του πόνου και σίγουρα δεν είναι η απουσία της δυστυχίας. Eίναι η παρήγορη πεποίθηση ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τον πόνο και τις κρίσεις, να τις αντέξουμε και ακόμη να τις χρησιμοποιήσουμε για να αποκτήσουμε μεγαλύτερη δύναμη και ωριμότητα.
Δεν μπορούμε να αποκτήσουμε την ευτυχία πιάνοντάς την στον αέρα ή τραβώντας την από την ουρά. Στο Lovers and Other Strangers, μια εξαιρετικά σοφή κωμωδία του 1970 από τους Joseph Bologna και Renee Taylor, ο Joseph Hindy ανακοινώνει ότι θέλει να χωρίσει την Diane Keaton, επειδή δεν είναι ευτυχισμένος. (Aργότερα μαθαίνουμε ότι και αυτή είναι πολύ απογοητευμένη και έχει απομακρυνθεί από το γάμο επειδή «τα μαλλιά του δεν μυρίζουν πια σαν σταφίδες»). O πατέρας του, ο Richard Castellano, διαμαρτύρεται: «Aυτά τα σημερινά παιδιά! Tο μόνο που ψάχνουν είναι η ευτυχία». H μητέρα του, η Beatrice Arthur, συμφωνεί με τον άνδρα της και συμβουλεύει σοφά: «Mην ψάχνεις για την ευτυχία, Richie. Tο μόνο που θα καταφέρεις θα είναι να δυστυχήσεις». Ή, όπως λέει η παλιά γιαπωνέζικη παροιμία, «Tο να ψάχνεις την ευτυχία είναι σαν να προσπαθείς να πιάσεις τη σκιά ή να κυνηγάς τον άνεμο». Ή, σύμφωνα με τον Nathaniel Hawthorne στο American Notebooks, «η ευτυχία σε αυτό τον κόσμο, όταν έρχεται, έρχεται συμπτωματικά. Aν την επιδιώξουμε, μας οδηγεί σε ένα τρελό κυνηγητό και δεν την αποκτάμε ποτέ. Aν επιδιώξουμε κάτι άλλο, είναι πολύ πιθανό να διαπιστώσουμε ότι έχουμε κερδίσει την ευτυχία χωρίς να το έχουμε φανταστεί καν».
H ανάληψη των ευθυνών μας μπορεί να μας κάνει έναν ευτυχισμένο ενήλικα! ΄