Σε μία κίνηση που αλλάζει τα δεδομένα – αλλά κυρίως τα περιθώρια – της διαπραγμάτευσης μεταξύ Ελλάδας και πιστωτών προχώρησε χθες βράδυ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, «στριμώχνοντας» την ελληνική κυβέρνηση λίγα μόλις εικοσιτετράωρα πριν προβεί στις προγραμματικές της δηλώσεις.
Παράλληλα, με την απόφαση, βάσει της οποίας η ΕΚΤ παύει προσωρινά να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρα ισχυροποιείται η θέση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών ενόψει του σημερινού τετ-α-τετ με τον Έλληνα ομόλογό του Γιάνη Βαρουφάκη.
Η «βόμβα» της ΕΚΤ σφίγγει τον κλοιό γύρω από την ελληνική πλευρά, καθώς αυξάνει το κόστος χρηματοδότησης των ελληνικών πιστωτικών ομίλων, με αποτέλεσμα να περιορίζονται δραματικά οι εναλλακτικές επιλογές, πέραν της τήρησης των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η χώρα μας.
Ουσιαστικά, από τις 11 Φεβρουαρίου που τίθεται σε ισχύ η απόφαση της ΕΚΤ, οι ελληνικές τράπεζες θα μπορούν να δανείζονται μόνο από τον έκτακτο μηχανισμό παροχής ρευστότητας (ELA) της Τράπεζας της Ελλάδος, κάτι που αναμενόταν να συμβεί στο τέλος Φεβρουαρίου, όταν λήγει η παράταση του ελληνικού προγράμματος. Με άλλα λόγια, ο Ντράγκι προειδοποιεί την Αθήνα πως αν δεν βρίσκεται σε πρόγραμμα, οι συνθήκες ρευστότητας θα επιδεινωθούν.
Παράγοντες με γνώση των διαδικασιών σε Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη εκτιμούν ότι το επόμενο τριήμερο είναι εξαιρετικά κρίσιμο. «Είναι η ώρα μηδέν για τη διαπραγμάτευση καθώς η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να ισορροπήσει σε τεντωμένο σχοινί», σημειώνουν για να προσθέσουν ότι η σθεναρή αντίσταση υποδηλώνει ότι το κλίμα απέναντι στην Ελλάδα μόνο ευνοϊκό δεν είναι.
Την ίδια ώρα, η χθεσινή διαρροή από το Βερολίνο, σύμφωνα με την οποία η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ ζητάει, στην ουσία, από τον ΣΥΡΙΖΑ να εγκαταλείψει τις προεκλογικές του δεσμεύσεις έχει διπλή ανάγνωση. Από τη μία, κανείς δεν περιμένει η σκληρή πλευρά των εταίρων μας να «μαλακώσει» εύκολα και μία τέτοια παρέμβαση θεωρείται μάλλον αναμενόμενη και χαρακτηρίζεται στρατηγική. Από την άλλη, η… σκληρή απάντηση της Μέρκελ δείχνει ότι η Αθήνα θα πρέπει να κινηθεί στην περίπτωση που τα «όχι» συνεχιστούν, κάτι που φάνηκε και από την απόφαση της ΕΚΤ.
Όπως και να’ χει όμως, η στάση των Ευρωπαίων καθιστά ξεκάθαρο ότι η πλευρά των πιστωτών θα παίξει όλα της τα χαρτιά πριν αποφασίσει να δώσει το παραμικρό περιθώριο ελιγμών στην ελληνική κυβέρνηση.
Για μία ακόμη φορά, οι συναντήσεις του Αλέξη Τσίπρα και του Γιάνη Βαρουφάκη με Ευρωπαίους αξιωματούχους, είχαν σαν αποτέλεσμα να τονιστεί η αναγκαιότητα εφαρμογής ενός νέου μίγματος για την ανάπτυξη, ωστόσο σε κάθε ευκαιρία η ελληνική πλευρά καλείται να τηρήσει τις δεσμεύσεις της χώρας και να σεβαστεί τους κανόνες της Ευρωζώνης.
Από τον Μάριο Ντράγκι, ο οποίος προχώρησε στην τυπική ανανέωση της ισχύος του έκτακτου μηχανισμού ρευστότητας (ELA) για τις ελληνικές τράπεζες, αλλά απέρριψε, όπως αναμενόταν, το ελληνικό αίτημα για την έκδοση εντόκων γραμματίων ύψους 10 δισ. ευρώ, μέχρι τον Φρανσουά Ολάντ και τον Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, το μήνυμα που στέλνουν οι Ευρωπαίοι είναι το ίδιο: «Καταλαβαίνουμε αυτό που μας λέτε, αλλά υπάρχουν κανόνες τους οποίους πρώτα θα ακολουθήσετε και μετά θα εξετάσουμε το πώς θα διευκολύνουμε την πορεία της ελληνικής οικονομίας».