Το Κοινοβούλιο ενέκρινε νέους κανόνες που αυξάνουν την ικανότητα της ΕΕ να προλαμβάνει και να ελέγχει την έξαρση μεταδοτικών νόσων και να αντιμετωπίζει διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας.
Με 542 ψήφους υπέρ, 43 κατά και 9 αποχές, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν τη συμφωνία που επετεύχθη με το Συμβούλιο να διευρυνθούν οι αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων («ECDC»). Στόχος της νέας νομοθεσίας είναι να μπορεί η ΕΕ να προλαμβάνει την εξάπλωση μεταδοτικών ασθενειών, να προετοιμάζεται γι’ αυτές και να τις διαχειρίζεται καλύτερα.
Το ECDC θα συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τις αρχές των κρατών μελών, με φορείς της ΕΕ, καθώς και με διεθνείς οργανισμούς, με στόχο να διασφαλίζει ότι οι επιμέρους δραστηριότητές τους θα κινούνται στην ίδια κατεύθυνση και ότι θα αλληλοσυμπληρώνονται. Το Κέντρο θα συντονίσει επίσης τις προσπάθειες για την τυποποίηση των διαδικασιών που ακολουθούνται για τη συλλογή, την επαλήθευση, την ανάλυση και τη διάδοση δεδομένων σε επίπεδο ΕΕ. Στόχος είναι τα δεδομένα που συλλέγονται να είναι συγκρίσιμα και επικαιροποιημένα.
Επιπλέον, το ECDC θα παρακολουθεί στενά την ικανότητα των εθνικών συστημάτων υγείας να ανιχνεύουν, να προλαμβάνουν και να αντιμετωπίζουν τις επιδημίες μεταδοτικών ασθενειών, καθώς και να ανακάμπτουν από αυτές. Θα εντοπίζει κενά και θα παρέχει επιστημονικά τεκμηριωμένες συστάσεις.
Πρόληψη, ετοιμότητα και ικανότητα αντίδρασης
Με 544 ψήφους υπέρ, 50 κατά και 10 αποχές, το Κοινοβούλιο ενέκρινε επίσης τη συμφωνία σχετικά με τα μέτρα που θα επιτρέψουν στην ΕΕ να προβλέπει σοβαρές διασυνοριακές απειλές για την υγεία και να ανταποκρίνεται καλύτερα σε αυτές.
Οι νέοι κανόνες προβλέπουν καλύτερο σχεδιασμό όσον αφορά την πρόληψη, την ετοιμότητα και την ικανότητα αντίδρασης, τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε επίπεδο κρατών μελών. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορεί να κηρύσσει κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας σε επίπεδο ΕΕ. Αυτό θα εξασφαλίσει την καλύτερη συνεργασία εντός της ΕΕ και θα διευκολύνει τη γρήγορη ανάπτυξη και αποθήκευση ιατρικών προμηθειών.
Η νομοθεσία αποσαφηνίζει επίσης τις διαδικασίες για την από κοινού προμήθεια φαρμάκων και ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Μεταξύ άλλων, οι νέοι κανόνες περιορίζουν τη δυνατότητα των χωρών να διαπραγματεύονται για την προμήθεια φαρμάκων και εξοπλισμού, όταν βρίσκονται σε εξέλιξη αντίστοιχες διαδικασίες σε επίπεδο ΕΕ.
Η εισηγήτρια Joanna Kopcińska (Συντηρητικοί, Πολωνία) δήλωσε: «Το ECDC θα εκδώσει συστάσεις για την ενίσχυση των συστημάτων υγείας. Θα βοηθήσει επίσης να διαμορφωθούν δείκτες υγείας με στόχο την καλύτερη διαχείριση και αντιμετώπιση μεταδοτικών ασθενειών και συναφών απειλών για τη δημόσια υγεία. Στο εξής το Κέντρο θα είναι πιο ικανό να παρέχει αξιόπιστες και ανεξάρτητες επιστημονικές γνώσεις και να στηρίζει την πρόληψη, την προετοιμασία και την αντιμετώπιση διασυνοριακών απειλών κατά της υγείας».
Η εισηγήτρια Véronique Trillet-Lenoir (Renew, Γαλλία) δήλωσε: «Η νέα νομοθεσία ανταποκρίνεται σαφώς στην επιθυμία του 74% των Ευρωπαίων πολιτών που ζητούν να συμμετέχει η ΕΕ πιο ενεργά στη διαχείριση κρίσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας οικοδομείται βήμα προς βήμα. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε πάνω σε αυτό το θέμα και στο πλαίσιο των συζητήσεων για μια πιθανή μελλοντική Συνέλευση για την αναθεώρηση των Συνθηκών της ΕΕ».
Επόμενα βήματα
Μετά τις τελικές ψηφοφορίες στην ολομέλεια, τα κείμενα θα πρέπει πλέον να εγκριθούν επίσημα από το Συμβούλιο, προκειμένου να δημοσιευτούν αμέσως μετά στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.
Στο πλαίσιο της οικοδόμησης μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας, στις 11 Νοεμβρίου 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ένα νέο πλαίσιο υγειονομικής ασφάλειας, με βάση τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την αντιμετώπιση του κορονοϊού. Το πακέτο περιλαμβάνει τρεις νομοθετικές πράξεις: μία με αντικείμενο την ενίσχυση του ρόλου του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, μία με αντικείμενο τη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων και μία πρόταση κανονισμού σχετικά με τις σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας.