Κάθε άνθρωπος έρχεται με γενετικά προκαθορισμένη ιδιοσυγκρασία και ικανότητες, όμως η εμπειρία, η εκπαίδευση και η προσωπική προσπάθεια καθορίζει την πορεία και τα επιτεύγματά του. Σημαντική συμβολή επιπλέον έχει το mindset που κτίζει στην πορεία της ζωής του.
της Στέλλας Ζουλινάκη, Life & Business Coach Insurance Mentor, EMCC Senior Practitioner, Μέλος HCCMA & EMCC
Με τον όρο mindset εννοούμε τον τρόπο σκέψης μας, το σύνολο των σκέψεων και πεποιθήσεων μας που μας οδηγούν στον προσωπικό μας «γνωστικό χάρτη», και επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε και αλληλεπιδρούμε με τον κόσμο γύρω μας.
Οι όροι Fixed Mindset (Αμετάβλητος τρόπος Σκέψης) και Growth Mindset (Ευέλικτος Τρόπος Σκέψης/Σκεπτικό της Ανάπτυξης) αναπτύχθηκαν διεξοδικά από την Carol Dweck, Καθηγήτρια Ψυχολογίας. Κάθε ένα από τα δύο αυτά mindsets έχουν ορισμένα χαρακτηριστικά που επηρεάζουν ουσιαστικά στον τρόπος που κινούμαστε προσωπικά και επαγγελματικά.
ΑΜΕΤΑΒΛΗΤΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΣΚΕΨΗΣ (FIXED MINDSET)
-Θεωρώ ότι οι ικανότητές μου είναι σταθερές.
-Η αποτυχία σημαίνει ότι δεν είμαι έξυπνος/η, δεν είμαι καλός/η, δεν είμαι ταλαντούχος/α, δεν έχω έφεση.
-Επιδιώκω να ασχολούμαι με αυτό που ξέρω και είμαι καλός/η και αποφεύγω να εμπλακώ σε δραστηριότητες που δεν γνωρίζω ή βγαίνω εκτός «ζώνης άνεσης» και μπορεί να αποτύχω.
-Δεν προσπαθώ οτιδήποτε θεωρώ δύσκολο και δεν ζήτω βοήθεια από άλλους.
-Νιώθω ότι μια αποτυχία μπορεί να είναι ένα τραυματικό γεγονός.
-Φοβάμαι να αποτύχω και οποιαδήποτε ανατροφοδότηση την λαμβάνω ως κριτική.
-Αντιμετωπίζω δυσκολία στην ανάκαμψη από τη δυσκολία και την αποτυχία.
-Αισθάνομαι τρόμο ή με ενοχλεί η επιτυχία των άλλων και αποφεύγω να δουλεύω συνεργατικά.
ΕΥΕΛΙΚΤΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΣΚΕΨΗΣ/ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (GROWTH MINDSET)
-Αισθάνομαι ότι τα έμφυτα χαρακτηριστικά και κλίσεις μου είναι το εφαλτήριο της διαδρομής μου.
-Πιστεύω ακράδαντα ότι η προσπάθεια που καταβάλω για να πετύχω τους στόχους μου μπορεί να με εξελίξει, να με κάνει πιο ικανό ή αποτελεσματικό.
-Αναλογίζομαι ότι ο καθένας/μία μας μπορεί να βελτιωθεί μέσα από την εμπειρία και τον πειραματισμό.
-Επιδεικνύω αφοσίωση στην προσπάθεια μου η οποία συνοδεύεται από ενθουσιασμό και περηφάνεια.
-Αναγνωρίζω ότι η επιτυχία είναι συνδεδεμένη με την προσπάθεια όχι μόνο με την κλίση ή το ταλέντο.
-Υιοθετώ ότι : η αποτυχία είναι ένα στάδιο της διαδρομής. Είναι επίπονη όμως δεν καθορίζει/χαρακτηρίζει το άτομο.
-Αντιλαμβάνομαι ότι η αποτυχία αναδεικνύει λάθη και παραλείψεις που κινητοποιούν την αυτοβελτίωση.
-Είμαι δεκτικός/η στην ανατροφοδότηση, την οποία και βλέπω ως ευκαιρία μάθησης και βελτίωσης.
-Επιδιώκω να βγαίνω από την “ζώνη ασφαλείας”, διότι είναι μία ευκαιρία εξέλιξης.
-Τολμώ να ζητώ βοήθεια από τους άλλους και να κτίζω πλαίσιο στήριξης ή συμμάχους στην προσπάθεια μου.
-Μαθαίνω ή εμπνέομαι από τις επιτυχίες των άλλων.
Στην πορεία μας μπορεί να εναλλάσσουμε τους παραπάνω τρόπους σκέψης ή να υιοθετούμε τον έναν για τις προσωπικές μας σχέσεις και τον άλλον για έναν επαγγελματικό στόχο… Αυτό που σίγουρά βοήθα είναι η αυτοπαρατήρηση και η αποδοχή – επιλογή του τρόπου σκέψης που εξυπηρετεί κατάλληλα τους στόχους μας.
Έρευνες έχουν αποδείξει ότι ακόμα και εάν δυο άτομα ξεκινήσουν από το ίδιο επίπεδο με τα ίδια ταλέντα και δυνατότητες, το άτομο που έχει υιοθετήσει το growth mindset θα επιτύχει περισσότερα βήματα ανόδου γιατί θα πειραματιστεί, θα είναι θετικό και πιο ανθεκτικό ψυχικά, σε αντίθεση με το άλλο άτομο με fixed mindset που θα αποφεύγει το άγνωστο, θα βιώνει φόβο για πιθανή αποτυχία και θα θέτει όρια περιορίζοντας την δυναμικότητα του.
Την επόμενη φορά που θα ξεκινήσετε να κυνηγάτε έναν στόχο σας, αναλογιστείτε τα παραπάνω και έχοντας κατά νου την γνώστη ρήση :
«Είναι σκληρό να αποτυχαίνεις, αλλά είναι χειρότερο να μην έχεις προσπαθήσει ποτέ να επιτύχεις» , του Αμερικανού Προέδρου Ρούσβελτ. Αποφασίστε, τελικά, ποιο mindset θα επιλέξετε ;