Από το “Επιστημονικό Μάρκετινγκ” Η αφοσίωση και η πίστη των εργαζομένων στην εταιρεία εξυμνούνται ως ύψιστες αρετές, όμως, εδώ και δύο δεκαετίες περίπου διάφορες μελέτες, περίληψη των οποίων παρατίθεται στη συνέχεια, αποκαλύπτουν ότι η υπερβολική αφοσίωση κρύβει παγίδες! «Θα παρότρυνα κάθε εργαζόμενο να μην αφιερωθεί απόλυτα σε κανέναν οργανισμό. Να προσπαθήσει, στα μέτρα των δυνάμεών του, να περιορίσει την εμπλοκή του μόνο στο βαθμό που είναι απαραίτητος για την πραγματοποίηση των βασικών λειτουργιών. Να αντισταθεί σε οποιαδήποτε προσπάθεια αφομοίωσης.
Να «δανείσει» την ενέργειά του σε πολλούς οργανισμούς και να μη δοθεί ολοκληρωτικά σε κανέναν. Να διδάξει τα παιδιά του, στο σπίτι και στο σχολείο, να μάθουν να λειτουργούν αυτόβουλα, όπως μας παρότρυνε ο Walt Whitman πριν από πολλά χρόνια -γιατί αυτή είναι η πηγή του ανεξάρτητου πνεύματος. (Απόσπασμα από το βιβλίο «The Organization Man» του W. Whyte). Πριν από πολλά χρόνια ο Whyte δημοσίευσε μία σημαντική πραγματεία σχετικά με τους κινδύνους της υπερβολικής αφοσίωσης των εργαζομένων, με τον τίτλο «Ο άνθρωπος του Οργανισμού». O Whyte περιέγραψε τα άτομα που όχι μόνον εργάζονται για μια εταιρεία, αλλά της αφιερώνονται ολοκληρωτικά. Τα άτομα αυτά πιστεύουν ότι η ομάδα αποτελεί την πηγή της δημιουργικότητας και ότι το αίσθημα του «ανήκειν» αποτελεί την απώτερη ανάγκη του ατόμου. Από την εποχή του Whyte το ζήτημα της αφοσίωσης έχει μελετηθεί διεξοδικά. Κατά το μεγαλύτερο μέρος τους οι μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στηρίχθηκαν στην υπόθεση ότι η ύπαρξη υψηλού επιπέδου αφοσίωσης αποτελεί ένα θετικό χαρακτηριστικό. Η αντίληψη αυτή κυριάρχησε επί πολλά χρόνια. Ένα χαρακτηριστικό που σήμερα κινεί το ενδιαφέρον των Αμερικανών μάνατζερ είναι η προφανής ικανότητα των Γιαπωνέζων να διατηρούν ένα ιδιαίτερα αφοσιωμένο εργατικό δυναμικό. Υπάρχει η κοινή πεποίθηση ότι οι Ιάπωνες εργαζόμενοι είναι περισσότερο αφοσιωμένοι στους οργανισμούς στους οποίους εργάζονται σε σύγκριση με τους Αμερικανούς συναδέλφους τους, γεγονός που εξηγεί την αυξημένη παραγωγικότητα του εργατικού δυναμικού της Ιαπωνίας. Oι περισσότερες μελέτες συντείνουν στο ότι όσο υψηλότερο είναι το επίπεδο της αφοσίωσης τόσο καλύτερα. Μόνο περιστασιακά γίνονται αναφορές στους κινδύνους που πιθανόν κρύβει το υψηλό επίπεδο αφοσίωσης. Η έρευνα γύρω από τις αρνητικές επιπτώσεις του υψηλού επιπέδου αφοσίωσης παραμένει ανεπαρκής, σποραδική και διάσπαρτη σε διάφορους τομείς. Ευρήματα που προέρχονται από μελέτες διάφορων κλάδων υποδηλώνουν ότι η υψηλή αφοσίωση ίσως συνδέεται με: έλλειψη δημιουργικότητας και αντίσταση στην αλλαγή, έντονο άγχος και ένταση στις σχέσεις εκτός του εργασιακού περιβάλλοντος, υπερβολική ευπείθεια, αναποτελεσματική χρήση των ανθρώπινων πόρων και προθυμία συμμετοχής σε παράνομες πράξεις προς όφελος της εταιρείας.
Η αφοσίωση σε έναν οργανισμό αντικατοπτρίζει την ισορροπία μεταξύ της ανεξαρτησίας του ατόμου και της αφοσίωσής του στον οργανισμό. Αφοσίωση σημαίνει: (α) ισχυρή πίστη του ατόμου στους στόχους του οργανισμού και αποδοχή τους, (β) προθυμία του ατόμου να καταβάλει απεριόριστη προσπάθεια για χάρη του οργανισμού και (γ) σφοδρή επιθυμία του ατόμου να παραμείνει μέλος του οργανισμού. Οι πιθανές θετικές και αρνητικές συνέπειες της αφοσίωσης σε κάθε επίπεδο, τόσο για το άτομο όσο και για τον οργανισμό, απεικονίζονται στον Πίνακα 1 και αναλύονται στη συνέχεια. Οι αρνητικές επιπτώσεις του υψηλού επιπέδου αφοσίωσης αποτελούν ένα πεδίο που δεν έχει ερευνηθεί ιδιαίτερα και εξετάζονται σε μεγαλύτερο βάθος.
Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο www.morax.gr. Γίνετε συνδρομητής του περιοδικού Επιστημονικό Marketing Management και αποκτήστε πρόσβαση στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη των 2000 επιμορφωτικών άρθρων “Classics”.