Για πολλά χρόνια στην δημοσιογραφία κυριαρχούσε το ρητό «what bleeds, leads», που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει πως το αίμα (και κατ’ επέκταση οι σκοτεινές ειδήσεις) γίνονται πρωτοσέλιδο. Στην πατρίδα μας βέβαια, αυτό εξακολουθεί να ισχύει κατά κόρον-κυριαρχούν και προβάλλονται οι κακές ειδήσεις ενίοτε ακόμα και αποκλειστικά μόνο αυτές, αλλά η αλλαγή κλίματος έχει ήδη ξεκινήσει, με τις Σκανδιναβικές χώρες να προβάλλουν τις θετικές και αισιόδοξες ειδήσεις.
της Αλεξίας Σβώλου
Ζούμε σε μια εποχή που στην κυριολεξία βομβαρδιζόμαστε 24 ώρες το 24ωρο με κακά μαντάτα. Πόλεμοι, δολοφονίες, δυστυχήματα, φυσικές καταστροφές, κλιματική αλλαγή με ακραία φαινόμενα πρωταγωνιστούν στα δελτία ειδήσεων και πολλές φορές επιλέγονται σαν πρώτα θέματα γιατί έχουμε «γαλουχηθεί» με αυτόν τον τρόπο δημοσιογραφικά να εστιάζουμε στο κακό. Σύμφωνα με τον Αχιλλέα Καραδημητρίου, Επίκουρο Καθηγητή Δημοσιογραφίας και Παραγωγής Ειδησεογραφικού Περιεχομένου στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου και δημοσιογράφο / επαληθευτή ειδήσεων (fact-checker) στην πλατφόρμα check4facts.gr με επικεφαλής φορέα το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ), ο χώρος της δημοσιογραφίας έμαθε να προβάλλει το κακό, όπως περιγράφει και ο όρος «what bleeds leads». Η υπερ-προβολή των κακών ειδήσεων έχει οδηγήσει ένα μεγάλο μέρος της νέας γενιάς να αποφεύγει τις ειδήσεις, δηλαδή οι νέοι μας εξελίσσονται σε media avoiders, καθώς βρίσκουν την παρακολούθηση της ειδησεογραφίας τοξική, οπότε αναζητούν την μιντιακή αποτοξίνωση. Πρόκειται για ανθρώπους σε νεαρές παραγωγικές ηλικίες που έχουν μπουχτίσει από τις μαύρες ειδήσεις και τα fake news (που επίσης είναι απειλητικά) καθώς στοχεύουν στο να προκαλέσουν φόβο και να γεννήσουν το συναίσθημα ότι απειλούμαστε. Εκεί επενδύουν όλα τα fake news για να μεγαλώσουν την απήχησή τους.
Πιθανώς η νοοτροπία με την οποία μεγαλώσαμε-να περιμένουμε το κακό- συμβάλλει στην ευπιστία ορισμένων ανθρώπων στα fake news με τον καθηγητή της Παντείου να υπογραμμίζει την ανάγκη της διάδοσης του μιντιακού αλφαβητισμού ή της μιντιακής εγγραμματοσύνης ή του μιντιακού εγγραμματισμού (media literacy).