Οκτώ βασικούς άξονες προβλέπει η πρόταση που έχει εκπονήσει η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος (ΕΑΕΕ) για την υποχρεωτική ασφάλιση των κατοικιών έναντι φυσικών καταστροφών.
Του Πλάτωνα Τσούλου
Όπως εξήγησε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Περιουσίας, Αντασφαλίσεων, Μεταφορών και Σκαφών της ΕΑΕΕ, Ερρίκος Μοάτσος, στο πλαίσιο ειδικής εκδήλωσης της Ένωσης για την κλιματική αλλαγή, στόχος της εν λόγω πρότασης είναι να καλύψει το σύνολο των κατοικιών της χώρας ώστε να μειωθεί το κόστος ασφάλισης, να αναλάβει η ασφαλιστική αγορά την ευθύνη που της αναλογεί για έναν κίνδυνο με υψηλό ρίσκο σε μια σεισμογενή χώρα όπως η Ελλάδα, καθώς και να αποφορτίσει το κρατικό ταμείο από έκτακτα έξοδα για την κάλυψη ζημιών που θα μπορούσε να προκαλέσει ένα ακραίο φυσικό φαινόμενο.
Ειδικότερα οι οκτώ άξονες της πρότασης της Ένωσης για την ασφάλιση των Κατοικιών έναντι φυσικών καταστροφών, έχουν ως εξής:
- Θέσπιση της καθολικής ασφάλισης με σκοπό την ελαχιστοποίηση του κόστους ασφάλισης μέσω της καλύτερης διασποράς του κινδύνου.
- Καθιέρωση ενός απλού συστήματος ασφάλισης μέχρι 120τμ2 με 1.000€ ασφαλισμένη αξία, ώστε να καλύπτεται η μεγάλη πλειοψηφία των σπιτιών μ΄ έναν απλό τρόπο υπολογισμού της αξίας (το μέσο σπίτι είναι 86τμ2).
- Εξασφάλιση της ελεύθερης επιλογής ασφαλιστικής εταιρίας.
- Ορισμός κοινών όρων ασφάλισης για εύκολη σύγκριση.
- Κάλυψη, σε πρώτη φάση, των ζημιών από σεισμό και επακόλουθά του (πυρκαγιά, έκρηξη, τσουνάμι) που αποτελεί διαχρονικά τον πλέον σημαντικό καταστροφικό κίνδυνο της χώρας.
- Επέκταση, σε 2η φάση, των καλύψεων και από άλλους καταστροφικούς κινδύνους (πλημμύρα, δασική πυρκαγιά).
- Εξασφάλιση μέριμνας για την υποστήριξη των ιδιαίτερα αυξημένων κινδύνων (π.χ. παλιές κατασκευές χωρίς αντισεισμική θωράκιση σε επικίνδυνες γεωγραφικές περιοχές).
- Διερεύνηση ενδεχόμενης συγχρηματοδότησης, σε ένα ποσοστό, από έναν φορέα, κρατικό ή μη (κατ’ επιλογή), η οποία θα μπορούσε να μεγιστοποιήσει την πρόσβαση και αξιοποίηση μηχανισμών χρηματοδότησης και πέραν της αντασφάλισης (π.χ. καταστροφικά ομόλογα, κλπ.). Επίσης, ο φορέας αυτός θα μπορούσε να προσφέρει λύσεις για την ομαλή λειτουργία του συστήματος όπως: α) Έναν πρόσθετο μηχανισμό σταθεροποίησης ασφαλίστρου σε περίπτωση αύξησης μετά από μεγάλο συμβάν. β) Έναν πρόσθετο εγγυητικό μηχανισμό (μέσω δημιουργίας ειδικού κεφαλαίου) σε περίπτωση μεγάλου συμβάντος πέραν των προβλεπόμενων από το πλαίσιο λειτουργίας της ασφαλιστικής εταιρίας που οδηγεί σε αδυναμία κάλυψης του συνόλου των ζημιών από μια ασφαλιστική εταιρία (Insurer of Last Resort). γ) Ανάληψη αυξημένου ποσοστού για ιδιαίτερα αυξημένους κινδύνους που ισοδυναμεί με διευκόλυνση της λειτουργίας της αγοράς –είναι ο κοινωνικός ρόλος του φορέα.
Όπως εξήγησε ο κ. Μοάτσος, ο ρόλος της ασφαλιστικής αγοράς σε αυτό το σύστημα, συνοψίζεται στα εξής:
- Οι ασφαλιστές θα διαχειρίζονται τις ασφαλιστικές συμβάσεις δηλαδή την έκδοση συμβολαίων και είσπραξη ασφαλίστρων.
- Θα αναλαμβάνουν τον ασφαλιστικό κίνδυνο και θα τον αντασφαλίζουν καταλλήλως αξιοποιώντας την παγκόσμια ασφαλιστική αγορά.
- Θα διαχειρίζονται τις ζημιές και αποζημιώνουν τους ασφαλισμένους.
Τους ρόλους αυτούς, τόνισε, μπορεί να εξασφαλίσει η ασφαλιστική αγορά καθώς διαθέτει την επιχειρησιακή οργάνωση και τους πόρους, την τεχνογνωσία στην διαχείριση καταστροφικών κινδύνων και την πρόσβαση στις διεθνείς ασφαλιστικές αγορές και, τέλος, τη φερεγγυότητα η οποία εξασφαλίζεται από το αυστηρό Ευρωπαϊκό πλαίσιο λειτουργίας και εποπτείας SOLVENCY II και την καταλυτική σημασία εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Σε ό,τι αφορά τα οφέλη από την πρόταση της ΕΑΕΕ για το κράτος και πολίτες, ο κ. Μοάτσος ανέφερε:
- Την απαλλαγή τους Κράτους από την υποχρέωση να αποζημιώσει τους πολίτες, εξοικονομώντας πόρους. Αυτό συνεπάγεται μικρότερη επιβάρυνση του προϋπολογισμού από την αιφνίδια και μη προγραμματισμένη οικονομική στήριξη των πολιτών.
- Την ανάθεση των λειτουργιών που απαιτούνται στην ασφαλιστική αγορά μειώνοντας τις υποχρεώσεις του.
- Την εστίαση σε σημεία στα οποία μπορεί και απαιτείται να αποδώσει καλύτερα όπως είναι η αποκατάσταση των κοινωνικών υποδομών.
- Την ασφάλιση της πλειονότητας των κατοικιών και την προστασία των περιουσιών με ελαχιστοποίηση του κόστους ανά κατοικία.
- Την εξασφάλιση των οικονομικών πόρων για την αποκατάσταση των ζημιών κατά τρόπο συστηματικό.
- Την άμεση εξυπηρέτηση –γρήγορη καταβολή αποζημιώσεων από τις ασφαλιστικές εταιρίες.
- Τη δικαιότερη κατανομή του κόστους (μέσα από τον μηχανισμό του ασφαλίστρου).
- Την ενημέρωση για τους κινδύνους, την ενίσχυση της συνείδησης του κινδύνου και τη λήψη μέτρων προστασίας, όπου αυτό είναι εφικτό.
- Την αξιοποίηση των υποδομών της ιδιωτικής ασφαλιστικής αγοράς και τη λειτουργία της αγοράς υπέρ του καταναλωτή, ο οποίος θα έχει τη δυνατότητα επιλογής ασφαλιστικής εταιρίας.