Η επιχειρηματικότητα κάθε μορφής αναπτύσσεται εντός συγκεκριμένου περιβάλλοντος που διαμορφώνεται από το νομικό πλαίσιο, τις αναπτυξιακές δομές και την φορολογική πολιτική ενός κράτους και την κουλτούρα της κάθε κοινωνίας. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν κλαδικές αγορές που επηρεάζονται πολύ περισσότερο από τις εκάστοτε πολιτικές αποφάσεις. Και μάλιστα επηρεάζονται, όχι μόνο από τις κεντρικές κατευθυντήριες πολιτικές αποφάσεις, αλλά και από προσωπικές αποφάσεις αρμόδιων Υπουργών.
Μια από τις αγορές αυτές είναι και η ασφαλιστική αγορά και μάλιστα με πολυεπίπεδες επιρροές της εκάστοτε πολιτικής στις εργασίες της. Είναι χιλιοειπωμένο ότι η ασφαλιστική αγορά λειτουργεί σε αρκετές περιπτώσεις συμπληρωματικά με το κράτος, δηλαδή παρέχει προστασία συμπληρωματική της προστασίας που υποχρεούται να παρέχει ένα ευνομούμενο κράτος. Οι τομείς αυτοί δεν είναι μόνο η υγεία και η σύνταξη που αυθόρμητα έρχονται στη σκέψη μας, αλλά και μια σειρά άλλων τομέων στους οποίους παρεμβαίνει άμεσα ή έμμεσα η κρατική ομπρέλα. Αυτό συμβαίνει σε όλες τις οργανωμένες κοινωνίες. Η διαφορά από κοινωνία σε κοινωνία, από κράτος σε κράτος, είναι σε ποιο σημείο τίθεται η διαχωριστική γραμμή μεταξύ κρατικής και ιδιωτικής προστασίας, δημιουργώντας αντιστοίχως μεγαλύτερο ή μικρότερο πεδίο ανάπτυξης δραστηριότητας.
Το πιο σημαντικό ίσως, είναι ότι οι έντονες πολιτικές αλλαγές, αλλά ακόμα και οι αλλαγές προσώπων σε κρίσιμα κέντρα πολιτικών αποφάσεων μετατοπίζουν την γραμμή αυτή “προστασίας”, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ευνοϊκότερες ή δυσμενέστερες συνθήκες ανάπτυξης. Παράλληλα, είναι επίσης σημαντικό να αναφέρουμε ότι σε πολλούς τομείς, είναι τελείως διαφορετική η προσέγγιση της ανάγκης μεμονωμένης προστασίας ανά άτομο ή οικονομική μονάδα από την ανάγκη της συλλογικής προστασίας, που αντανακλά και ευρύτερες ζημιογόνες αιτίες, όπως για παράδειγμα οι φυσικές καταστροφές.
Τα προβλήματα σε κοινωνίες όπως η ελληνική κοινωνία, εμφανίζονται μεγαλύτερα γιατί λείπουν κάποιες βάσεις που οι περισσότερες από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές κοινωνίες έχουν από πολλού θέσει και συζητούνται κάποια θέματα που οι υπόλοιπες κοινωνίες έχουν λύσει. Για παράδειγμα, η παντελής έλλειψη ασφαλιστικής παιδείας αποκοιμίζει την κοινωνία στην κατεύθυνση του “από μηχανής θεού” ή του “κράτους πατερούλη” που θα λύσει κάθε πρόβλημα που τυχόν θα εμφανισθεί στο μέλλον. Η παντελής έλλειψη ασφαλιστικής παιδείας οδηγεί σε αυτονόητη απαίτηση κάθε πολίτη, κάθε επαγγελματία και κάθε επιχείρησης να αποκαθίσταται από το κράτος σχεδόν οποιαδήποτε ζημιά.
Η ατολμία δε του κράτους ή η διγλωσσία του σε βασικά κοινωνικά θέματα, όπως αυτά των συντάξεων και της υγείας, καθιστά ακόμη μεγαλύτερο το πρόβλημα. Όπως και σε άλλους τομείς, αυτό που δημιουργεί τις αντιπαραθέσεις είναι η έλλειψη σοβαρής, σταθερής, μακροχρόνιας και έντιμης θέσης του κράτους απέναντι στον πολίτη και στον επιχειρηματία. Και δυστυχώς ο συνδυασμός των δύο, έλλειψη ασφαλιστικής παιδείας και έλλειψη σταθερών κανόνων, διογκώνει το πρόβλημα, δημιουργεί πεδία αντιπαράθεσης και διαιωνίζει την αρρωστημένη κατάσταση.
Πολιτική δεν υπάρχει. Δυστυχώς όμως και Πολιτικοί δεν υπάρχουν που να μπορούν να συμφωνήσουν σε σταθερούς κανόνες. Καθένας, θέλει να γράψει ιστορία με το όνομά του και… αλλάζει τα πάντα. Στην συνέχεια, κατηγορεί τον επόμενο που άλλαξε τα δικά του! Στη χώρα αυτή δεν ξέρεις τι να ευχηθείς, δεν ξέρεις από τι να προφυλαχθείς. Ασφαλιστήριο που να σε προστατεύει από λαθεμένες αποφάσεις πολιτικών υπάρχει; Όχι βέβαια, δεν μπορεί να υπάρχει γιατί είναι… αναμενόμενο γεγονός! Ούτε τυχαίο, ούτε σε πράξεις και παραλείψεις εντάσσονται, ούτε αμέλεια, τίποτα. Σα να λέμε, ότι το φυσιολογικό που περιμένουμε είναι οι λαθεμένες αποφάσεις.
Και υπάρχει βέβαια και η απόλυτη αντίφαση.
- Οι μεν, που είναι υπέρ της ιδιωτικής ασφάλισης, δεν βρήκαν τα ανασφάλιστα, δεν θεσμοθέτησαν την υποχρεωτική κάλυψη από καταστροφικά γεγονότα, δεν έλυσαν το θέμα της ΑΣΠΙΣ, δεν εισήγαγαν τους τρεις πυλώνες κοινωνικής ασφάλισης, δεν στήριξαν τις ασφαλιστικές εταιρείες όπως στήριξαν τις τράπεζες, ψήφισαν νόμο που αποστερεί έσοδα από το ΤΕΑΕΑΠΑΕ.
- Οι δε, που προτάσσουν την κοινωνική μέριμνα και δεν “πριμοδοτούν” την ιδιωτική ασφάλιση, μιλάνε για υποχρεωτική δημοσίευση στοιχείων εταιρειών, για πρόληψη “κλεισίματος” ασφαλιστικών εταιρειών και τόνωση των ελληνικών ασφαλιστικών εταιρειών, για άσκηση πολιτικής στην αγορά μέσω στήριξης της μοναδικής ασφαλιστικής εταιρείας του πάλαι ποτέ δημόσιου τομέα, για ενίσχυση του Επικουρικού Κεφαλαίου αυτοκινήτου, για επαναφορά των πόρων του ΤΕΑΕΑΠΑΕ, για επίλυση του θέματος της ΑΣΠΙΣ.
Θα μπορούσε να ισχυρισθεί κάποιος ότι θα πρέπει να θέσουμε και το φίλτρο της θέσης του καθενός, ως κυβέρνησης και ως αντιπολίτευσης. Σωστά, ας αξιολογηθεί και αυτό. Τα μείζονα θέματα των εκλογών αυτών είναι άλλα. Δεν παύει όμως η ασφαλιστική αγορά, να είναι η αγορά μας. Και η σχέση μας με αυτή την αγορά, οι προσδοκίες μας και οι προοπτικές μας θα παίξουν και αυτές τον ρόλο τους στην απόφασή μας.
