Στην Ελληνική Ασφαλιστική Αγορά, 18 Ασφαλιστικές Εταιρείες δραστηριοποιούνται στις ασφαλίσεις υγείας παρέχοντας προγράμματα ασφάλισης πρωτοβάθμιας & δευτεροβάθμιας υγείας, πακέτα προσωπικού ατυχήματος ή ασθένειας και κάρτες υγείας. Μια πληθώρα επιλογών για όλες τις απαιτήσεις και όλα τα εισοδήματα που εξορισμού δημιουργεί συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού.
του Νίκου Μωράκη
Το 2023 ο κλάδος είχε 1.05 δις ευρώ παραγωγή ασφαλίστρων εκ των οποίων τα 777 εκατ. ευρώ αφορούσαν εγγεγραμμένα ασφάλιστρα ατομικών συμβολαίων υγείας και τα 270 εκατ. ευρώ εγγεγραμμένα ασφάλιστρα ομαδικών συμβολαίων υγείας καλύπτοντας συνολικά 1.2 εκατ ασφαλισμένους. Οι αποζημιώσεις που δόθηκαν, διαμορφώθηκαν στα 710 εκατ. ευρώ με τα 641 εκατ. ευρώ να αφορούν αποζημιώσεις νοσηλείας (νοσοκομειακά έξοδα) και τα 69 εκατ. ευρώ εξωνοσοκομειακές αποζημιώσεις (διαγνωστικές εξετάσεις).
Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα υγείας συνήθως περιλαμβάνει:
- πρωτοβάθμια περίθαλψη, δηλαδή πρόσβαση σε διαγνωστικές εξετάσεις &
- δευτεροβάθμια περίθαλψη, δηλαδή έξοδα νοσηλείας, αμοιβές ιατρών και έξοδα χειρουργικών επεμβάσεων μεταξύ άλλων.
Το πόσο θα κοστίσει ένα πρόγραμμα ασφάλισης υγείας εξαρτάται την ηλικία του ατόμου που θέλει να ασφαλιστεί, το ιατρικό ιστορικό του, τη συμμετοχή που επιθυμεί να έχει στα έξοδα (η λεγόμενη απαλλαγή), τη θέση (δωμάτιο) κατά τη διάρκεια ενδεχόμενης νοσηλείας και φυσικά το ανώτατο όριο κάλυψης.
Ένας ακόμη παράγοντας όμως, ίσως ο κυριότερος που επηρεάζει καθολικά το κόστος των προγραμμάτων υγείας, είναι ο δείκτης του loss ratio. Του συνολικού κόστους δηλαδή των προγραμμάτων υγείας λαμβάνοντας υπόψιν και άλλους παράγοντες πέρα από το σύνολο των αποζημιώσεων που δόθηκαν το προηγούμενο έτος. Κόστη όπως τα έξοδα λειτουργίας μιας ασφαλιστικής εταιρείας, οι αμοιβές των διαμεσολαβητών, και ο 15% φόρος ασφαλίστρων διαμορφώνουν το τελικό ασφάλιστρο το οποίο θα πρέπει να αφήνει ένα περιθώριο κέρδους στην Ασφαλιστική προκειμένου το αποτέλεσμα να μην είναι αρνητικό.
Με το κόστος του συνόλου των αποζημιώσεων όμως το 2023 να έχει φτάσει τα 710 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αποζημιώσεων για νοσηλείες (641 εκατ. ευρώ) ο κλάδος ασφάλισης υγείας έχει εξελιχθεί σε ζημιογόνος με αποτέλεσμα οι ασφαλιστικές εταιρείες να μην μπορούν περαιτέρω να απορροφήσουν τις οποίες αυξήσεις, τις οποίες αναγκάζονται να τις μετακυλήσουν στον τελικό καταναλωτή υπό την μορφή αυξήσεων στα ασφάλιστρα.
Που οφείλονται οι αυξήσεις στα συμβόλαια υγείας;
Όπως αναφέραμε στην αρχή του άρθρου μας, ο κλάδος υγείας στην Ασφαλιστική Αγορά λειτουργεί κάτω από συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού.
Εν αντιθέσει ο κλάδος της ιδιωτικής υγείας στην Ελλάδα λειτουργεί κάτω από ολιγοπωλιακές συνθήκες με το 69.7% του μεριδίου της αγοράς των γενικών κλινικών στη χώρα να ανήκει σε 3 ομίλους ιδιωτικών κλινικών
- 34.5% στο όμιλου του Hellenic Healthcare Group,
- 25.6% στον Όμιλο Ιατρικού &
- 9.6% στον όμιλο της Βιοϊατρικής.
Μια περιορισμένη ανταγωνιστικότητα που κατά κανόνα οδηγεί σε αύξηση του κόστους των παρεχόμενων υπηρεσιών και έλεγχο των τιμών της αγοράς (definition of oligopoly)
Με δεδομένο ότι οι Ασφαλιστικές εταιρείες (μέσω των ασφαλισμένων τους) είναι οι βασικοί πελάτες των ιδιωτικών κλινικών καταλαβαίνουμε ότι οι όποιες αυξήσεις προκύπτουν λόγω του ολιγοπωλίου που επικρατεί, επηρεάζει πρωτίστως τις Ασφαλιστικές εταιρείες. Αυξήσεις που αποτυπώνονται και στα στατιστικά που εκδίδει κάθε χρόνο η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος καθώς μέσα σε μια διετία (2021 – 2023) οι αποζημιώσεις για νοσοκομειακές δαπάνες αυξήθηκαν 15%. Μια αλληλουχία που μας οδηγεί στο βασικό συμπέρασμα ότι οι αυξήσεις που παρατηρούνται στα ασφάλιστρα των συμβολαίων υγείας οφείλονται στο ολιγοπώλιο που έχει δημιουργηθεί στην ιδιωτική υγεία και όχι σε κερδοσκοπικά κίνητρα των Ασφαλιστικών εταιρειών.