.gif?rand=88)
Τη σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής η Ενός Εθνικού Συμβουλίου για το Συνταξιοδοτικό Σύστημα, που θα μελετήσει τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να δομηθούν οι διαδικασίες για να είναι βιώσιμες οι συντάξεις και θα εισηγείται τις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις, πρότεινε ο πρόεδρος της ΕΑΕΕ, κ. Δ. Μαζαράκης.
Ο κ. Μαζαράκης πρότεινε ένα σύστημα που στηρίζεται στους τρεις πυλώνες. Ένα σύστημα που έχει υιοθετηθεί με επιτυχία από πολλές χώρες και βασίζεται σε διαφορετικές πηγές συνταξιοδοτικού εισοδήματος (δημόσιος – ιδιωτικός τομέας) και διαφορετικούς τρόπους χρηματοδότησης (αναδιανεμητικό – κεφαλαιοποιητικό σύστημα). Μιλώντας από το βήμα του Economist τόνισε ότι η “Ελλάδα γηράσκει, ο πληθυσμός συρρικνώνεται καθώς οι γεννήσεις μειώνονται σε επίπεδο χαμηλότερο των θανάτων, η μετανάστευση των νέων αυξάνεται, το προσδόκιμο ζωής μεγαλώνει και κατά συνέπεια είναι αναπόφευκτο οι πληθυσμιακές ομάδες σε υψηλότερες ηλικίες να αυξάνονται, ενώ τα χαμηλότερα επίπεδα ηλικιών να μειώνονται διαρκώς.
Σε αυτό το πλαίσιο τα συνταξιοδοτικά συστήματα που βασίζονται αποκλειστικά και μόνο στην κοινωνική ασφάλιση και στο αναδιανεμητικό σύστημα είναι εξαιρετικά εκτεθειμένα αφού η ομάδα των εργαζομένων δεν θα μπορεί πλέον να χρηματοδοτεί τη συνεχώς αυξανόμενη αριθμητικά ομάδα των συνταξιούχων.
Στοιχεία τα οποία επισήμανε είναι:
– Λόγω της μεγαλύτερης μείωσης των μισθών σε σχέση με τις συντάξεις, απαιτούνται σήμερα οι εισφορές 10 εργαζόμενων για να χρηματοδοτήσουν τη σύνταξη 1 συνταξιούχου. Δυστυχώς όμως έχουμε μόνο 1,27 εργαζόμενους για κάθε ένα συνταξιούχο.
– Την περίοδο 2000 – 2015 το κράτος συνεισέφερε στα ταμεία ένα ποσό στη περιοχή των 220 δισεκατομμυρίων, δηλαδή περίπου το 60% του δημόσιου χρέους της χώρας.
Τα βήματα που πρέπει να γίνουν
Πρώτα από όλα να παραδεχτούμε όλοι ότι έχουν γίνει λάθη και πρέπει σήμερα να τα διορθώσουμε. Όλοι βλέπουν πως κάτι πάει λάθος με το συνταξιοδοτικό αλλά δυστυχώς οι περισσότεροι αρνούνται πεισματικά να το ομολογήσουν δημόσια. Δεύτερον, να προσδιορίσουμε το μέγεθος του προβλήματος και να διατυπώσουμε το πρόβλημα σωστά. Πρόβλημα σωστά διατυπωμένο είναι κατά το ήμισυ λυμένο μαθαίναμε στο σχολείο. Για παράδειγμα πιο είναι το κρυφό χρέος του συνταξιοδοτικού συστήματος; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ των αναμενόμενων εισφορών και των αναμενόμενων παροχών σύμφωνα με την ισχύουσα σήμερα νομοθεσία; Με βάση πρόσφατες προβολές αυτό εκτιμάται στα 760 δισεκατομμύρια σε τρέχουσες τιμές ή 470 δισεκατομμύρια σε σημερινές αξίες. Ποσό δηλαδή πολλαπλάσιο του εθνικού χρέους. Ποιος θα μας πει επιτέλους την αλήθεια; Τρίτον, να αναλάβουμε συλλογικά την ευθύνη για τις νέες επιλογές. Η κατάσταση απαιτεί συναίνεση, συνεργασία, συνεννόηση και μία εθνική στρατηγική που δεν θα αλλάζει από τη μία κυβέρνηση στην άλλη και θα αντιμετωπίζει το πρόβλημα όχι μεμονωμένα και περιστασιακά αλλά συνολικά και μακροσκοπικά. Και τέταρτον, να αξιοποιήσουμε τη διεθνή εμπειρία, και να εγκαταλείψουμε τις θεωρίες και τις προσεγγίσεις που δημιούργησαν το πρόβλημα. Από τη πλευρά μας, ως ΕΑΕΕ, είμαστε στη διάθεση της πολιτείας να συνεργαστούμε συστηματικά μαζί με όλους τους κοινωνικούς εταίρους για τη διαμόρφωση ενός ευρύτερου συνταξιοδοτικού συστήματος.
Η πρόταση της ΕΑΕΕ
1ον: Τη δημιουργία μιας Ανεξάρτητης Αρχής η Ενός Εθνικού Συμβουλίου για το Συνταξιοδοτικό Σύστημα το οποίο θα μελετά διαρκώς τις εξελίξεις, θα ενημερώνει τη Βουλή και τον ελληνικό λαό και τέλος θα εισηγείται τις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις.
2ον: Με βάση τη διεθνή εμπειρία προτείνουμε ένα σύστημα που στηρίζεται στους τρεις πυλώνες:
- 1ος Πυλώνας, Κρατικός, Υποχρεωτικός και Αναδιανεμητικός
- 2ος Πυλώνας, Ιδιωτικός, Υποχρεωτικός και Κεφαλαιοποιητικός, με Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης
- 3ος Πυλώνας, Ιδιωτικός, Προαιρετικός και Κεφαλαιοποιητικός, με κίνητρα σε Ειδικά Συνταξιοδοτικά Ασφαλιστικά Προγράμματα. Και επειδή αντιλαμβανόμαστε ότι είναι δύσκολο στη σημερινή οικονομική κατάσταση να δώσεις φορολογικά κίνητρα αυτά τα κίνητρα μπορεί να είναι αναβαλλόμενα, όταν δηλαδή θα λήγουν αυτά τα προγράμματα σε ηλικίες για παράδειγμα άνω των 65 ετών.
Σχετικά όμως με το 2ο πυλώνα των επαγγελματικών ταμείων θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι οι επαγγελματικές ασφαλίσεις παρότι είναι διαδεδομένες στην Ευρώπη στη χώρα μας δεν έχουν αναπτυχθεί. Ο ν. 3029/2002 που καθιέρωσε το θεσμό της επαγγελματικής ασφάλισης στην Ελλάδα αντί να ρυθμίσει, κατά το κυρίαρχο ευρωπαϊκό μοντέλο, τη συμπληρωματική επαγγελματική ασφάλιση ως αυτοτελή πυλώνα σύνταξης με δυνατότητα συμμετοχής σε αυτόν φορέων, όπως οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις, αναγνώρισε ένα μόνο φορέα παροχής επαγγελματικής σύνταξης, τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης, με διαδικασίες που απαιτούν κόστος και χρόνο, αποκλείοντας ουσιαστικά τις ασφαλιστικές εταιρίες, οι οποίες με την τεχνογνωσία τους μπορούν να δώσουν ώθηση στο νέο θεσμό. Η επιλογή αυτή είχε σαν αποτέλεσμα την αποτυχία στην πράξη του θεσμού της επαγγελματικής ασφάλισης στη χώρα μας, όπως αντιλαμβάνεται κανείς από τον μικρό αριθμό συνταξιοδοτικών Τ.Ε.Α. που έχουν συσταθεί. Αντί λοιπόν να αφήσουμε τον υγιή ανταγωνισμό να λειτουργήσει αποτελεσματικά και να επιτρέψουμε στους ίδιους τους πολίτες να επιλέγουν κάθε φορά τον φορέα που προτιμούν ανάλογα με τη ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, τις χρεώσεις διαχείρισης, και τέλος τις αποδόσεις των επενδύσεων, εμείς επιμένουμε σε ένα αναχρονιστικό και καταδικασμένο από τη διεθνή πρακτική μοντέλο. Ο Αϊνστάιν όμως έλεγε ότι ηλιθιότητα είναι να συνεχίζεις να κάνεις με τον ίδιο τρόπο τα πράγματα κάθε μέρα και να περιμένεις κάτι να αλλάξει. Η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της για να μη χαθεί και άλλος χρόνος. Έχουμε υποχρέωση να ενημερώσουμε τους πολίτες για τις εναλλακτικές επιλογές τους αλλά και για τις ατομικές ευθύνες τους. Έχουμε υποχρέωση να συμβάλλουμε στη δημιουργία συνείδησης αποταμίευσης γιατί δεν μπορούμε πάντα να τα περιμένουμε όλα από το κράτος. Έχουμε υποχρέωση να σταθούμε δίπλα τους σε αυτές τις δύσκολες ώρες με ευαισθησία και κατανόηση των αναγκών τους. Το ίδιο δίπλα θα σταθούμε σε όποια πολιτική ηγεσία έχει το ανάστημα να αναμετρηθεί με αυτές τις δύσκολες αποφάσεις. Γιατί είναι σίγουρο ότι εδώ που έχουμε φθάσει, δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Υπάρχουν μόνο δύσκολες αποφάσεις!
