Σημαντικές επιπτώσεις έχει η πανδημική κρίση του κορωνοϊού και στην ιδιωτική υγεία.
Όπως αποκαλύπτεται στην έρευνα της ICAP «Ιδιωτικές Υπηρεσίες Υγείας», τα ιδιωτικά θεραπευτήρια όσο τα διαγνωστικά κέντρα καταγράφουν το 2020 έσοδα μειωμένα κατά 8%.
Αν και το χρόνο που πέρασε λόγω της δύσκολης πρόσβασης σε δημόσια νοσοκομεία αναμενόταν ο προσανατολισμός ασθενών με παθήσεις πέρα του covid-19 σε ιδιωτικές κλινικές, φαίνεται πως τελικά λόγω πολλών παραγόντων αυτό δε συνέβη.
Σημαντικό ρόλο έπαιξε το γεγονός των περιορισμών στις ιατρικές πράξεις που επιβλήθηκε λόγω του lockdown καθώς και η οικονομική κρίση που επέφερε στα εισοδήματα των πολιτών η πανδημία.
Ταυτόχρονα, από τους αναλυτές επισημαίνεται ότι τα έσοδα των ιδιωτών παρόχων υπηρεσιών υγείας, τα τελευταία χρόνια έχουν επιβαρυνθεί αρνητικά από την επιβολή του Νόμου 4172/2013 (μηχανισμός clawback / rebate), βάσει του οποίου οι επιχειρήσεις του κλάδου υποχρεώθηκαν σε «απομείωση» των απαιτήσεών τους για τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους σε ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ.
Ανοδική τάση του 2016-2019
Η έρευνα που περιλαμβάνει τους τομείς των γενικών θεραπευτηρίων, των μαιευτικών – γυναικολογικών κλινικών, των διαγνωστικών κέντρων – κέντρων αιμοκάθαρσης κ.α. καταγράφει μία τετραετία πριν το 2020, από τα έτη δηλαδή 2016 έως και το 2019 ανοδική πορεία στο κλάδο.
Θετικά πρέπει εδώ να πούμε ότι κινείται και ο τομέας των ασφαλιστικών υπηρεσιών υγείας, καθώς όπως καταγράφεται στα στοιχεία της ΕΑΕΕ στο εντεκάμηνο του 2020, οι ασφαλίσεις για ασθένειες ανέρχονται σε €272 εκατ. αυξημένες κατά +9,6%.
Όπως εξηγεί η Σταματίνα Παντελαίου, Διευθύντρια Οικονομικών – Κλαδικών Μελετών της ICAP η συνολική αγορά των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας (βάσει αξίας) παρουσίασε μείωση της τάξης του 8% το 2020 σε σχέση με το 2019 ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορωνοϊού. Σύμφωνα με υπουργική απόφαση κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown, ανεστάλη προσωρινά η λειτουργία όλων των τακτικών χειρουργείων των ιδιωτικών κλινικών της χώρας, ενώ η επισκεψιμότητα στα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα σχεδόν μηδενίστηκε. Επίσης, οι ιδιώτες πάροχοι υπηρεσιών υγείας με έδρα στις τουριστικές περιοχές της χώρας, επηρεάστηκαν σε σημαντικό βαθμό από τη μεγάλη πτώση του τουρισμού.
Ειδικότερα κατά κατηγορία, μείωση της τάξης του 9% εμφανίζουν τα συνολικά έσοδα των κλινικών (γενικές, ειδικές, νευροψυχιατρικές κ.α.), ενώ μείωση της τάξης του 6,5% καταγράφουν τα έσοδα των μαιευτικών – γυναικολογικών κλινικών. Σε χαμηλότερα επίπεδα εκτιμάται ότι θα κυμανθεί και η αγορά των διαγνωστικών κέντρων, κέντρων αιμοκάθαρσης και λοιπών κέντρων, εμφανίζοντας μείωση της τάξης του 6% την περίοδο 2020/19.
Μερίδιο 60% στις κλινικές
Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, Senior Consultant Οικονομικών Μελετών της ICAP, o οποίος επιμελήθηκε της εν λόγω κλαδικής μελέτης, οι κλινικές αποσπούν το μεγαλύτερο μερίδιο στο σύνολο της αγοράς των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας, το οποίο εκτιμάται στο 60% περίπου για το 2019. Οι μαιευτικές κλινικές συγκεντρώνουν περίπου το 15% των συνολικών εσόδων, ενώ το υπόλοιπο 25% μοιράζονται τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα – κέντρα αιμοκάθαρσης & λοιπά κέντρα. Ειδικότερα, όσον αφορά τον τομέα των κλινικών, οι γενικές κλινικές αντιπροσωπεύουν μερίδιο της τάξης του 84%, οι νευροψυχιατρικές κλινικές και οι κλινικές αποκατάστασης μοιράζονται από κοινού μερίδιο περίπου 11% και το υπόλοιπο μοιράζονται οι ειδικές, μικτές και άλλες κατηγορίες κλινικών.
Αύξηση 2,4% στο ενεργητικό των κλινικών το 2019
Το σύνολο του ενεργητικού των ιδιωτικών κλινικών παρουσίασε αύξηση 2,4% το 2019 σε σχέση με το 2018 κυρίως λόγω της αύξησης των διαθεσίμων αλλά και των παγίων. Αντίθετα, τα ίδια κεφάλαια μειώθηκαν κατά 1,1%. Μειωμένες εμφανίζονται οι μεσομακροπρόθεσμες υποχρεώσεις και προβλέψεις κατά 13,1% σε αντίθεση με τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις οι οποίες αυξήθηκαν κατά 18%. Τα συνολικά έσοδα των ιδιωτικών κλινικών του δείγματος παρουσίασαν αύξηση 7,2% το 2019/18. Σε σχέση με το τελικό καθαρό αποτέλεσμα των γενικών κλινικών, κέρδη καταγράφονται το 2019 έναντι ζημιών το 2018 λόγω της αύξησης του λειτουργικού αποτελέσματος. Τα EBITDA αυξήθηκαν κατά 20,5%. Αναφορικά με τις μαιευτικές – γυναικολογικές κλινικές, αυξημένο κατά 8,6% εμφανίζεται το σύνολο του ενεργητικού το 2019 σε σχέση με το 2018 ως αποτέλεσμα της αύξησης των καθαρών παγίων.
Τα ίδια κεφάλαια αυξήθηκαν κατά 5,7%. Αύξηση 22,6% καταγράφουν οι μεσομακροπρόθεσμες υποχρεώσεις και προβλέψεις σε αντίθεση με τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις οι οποίες μειώθηκαν κατά 9,2%. Αύξηση εμφάνισαν τα συνολικά έσοδα των κλινικών του δείγματος σε ποσοστό 4,8% το 2019/18. Αναφορικά με το τελικό καθαρό αποτέλεσμα, σημαντικότατη αύξηση εμφανίζουν τα κέρδη προ φόρου εισοδήματος λόγω της μεγάλης μείωσης των μη λειτουργικών εξόδων.
Τα EBITDA μειώθηκαν κατά 4,4%. Τέλος, σε ό,τι αφορά τα διαγνωστικά κέντρα – κέντρα αιμοκάθαρσης & λοιπά κέντρα, το σύνολο του ενεργητικού εμφάνισε αύξηση 12,3% το 2019 σε σχέση με το 2018 κυρίως λόγω της αύξησης των παγίων. Επίσης, τα ίδια κεφάλαια αυξήθηκαν κατά 90 95 100 105 110 115 120 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 60% 15% 25% Κλινικές Μαιευτήρια Διαγνωστικά κέντρα, κέντρα αιμοκάθαρσης και λοιπά κέντρα 15,3%. Ελαφρώς αυξημένες εμφανίζονται οι μεσομακροπρόθεσμες υποχρεώσεις και προβλέψεις (2,6%), ενώ μεγαλύτερη είναι η αύξηση για τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις (14,6%). Τα συνολικά έσοδα των εταιρειών του δείγματος παρουσίασαν αύξηση 10,6% το 2019/18. Σε σχέση με το τελικό καθαρό αποτέλεσμα, αύξηση 18,4% εμφανίζουν τα κέρδη προ φόρου εισοδήματος. Τα EBITDA αυξήθηκαν κατά 22,8%.
