Παρεμβάσεις σε ένα πολύ ευρύ φάσμα της κοινωνικής ασφάλισης και της πρόνοιας θα “τρέξει” η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία προέκυψε από τις εκλογές της 25ης Ιουνίου.
(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Ασφαλιστικό Marketing “am” Ιουλίου 2023)
Οι παρεμβάσεις αυτές προβλέπονται τόσο στο προεκλογικό πρόγραμμα της ΝΔ, όσο και από προεκλογικές, αλλά και μετεκλογικές δηλώσεις κορυφαίων στελεχών. Εξάλλου, ορισμένες άλλες έχουν ήδη δρομολογηθεί από την προηγούμενη τετραετία.
Τι προβλέπει το πρόγραμμα της ΝΔ
Το προεκλογικό πρόγραμμα της ΝΔ προβλέπει ρητά τις ακόλουθες τρεις δράσεις στο ασφαλιστικό:
1. Σταδιακή μείωση κατά 1 επιπλέον μονάδα των ασφαλιστικών εισφορών και του μη μισθολογικού κόστους.
Μ΄άλλα λόγια, οι κρατήσεις επί των μικτών αποδοχών των μισθωτών θα πέσουν από το 36,2% στο 35,2%.
2. Νέα αύξηση 3,4% στις κύριες συντάξεις από 1/1/2024.
Πρόκειται για τη δεύτερη εφαρμογή των νόμων Κατρούγκαλου και Βρούτση που προβλέπει αύξηση των κύριων συντάξεων κάθε χρόνο βάση του ΑΕΠ και του πληθωρισμού του προηγούμενου. Επίσης, προεκλογικά, η ΝΔ είχε δεσμευθεί για καταβολή έκτακτου επιδόματος προσωπικής διαφοράς για όσους δεν λάβουν ολόκληρη την αύξηση του 3,4%.
3. Καταβολή επικουρικών συντάξεων και εφάπαξ εντός δύο μηνών.
Ο λόγος για την εφαρμογή του μηχανισμού fast track και σε σχέση με τις επικουρικές συντάξεις και τα εφάπαξ (όπως συνέβη με τις κύριες συντάξεις).
Άλλες παρεμβάσεις
O νέος Υπουργός Εργασίας, κος Άδωνις Γεωργιάδης προανήγγειλε πως η κυβέρνηση θα μετατρέψει “αναλογική την κράτηση του 30% στους εργαζόμενους συνταξιούχους. Όπως είναι σήμερα το σύστημα, ανεξαρτήτως του ποσού που λαμβάνει κάποιος συνταξιούχος από την εργασία που κάνει, χάνει αυτόματα το 30% της συντάξεώς του. Αυτό δεν είναι δίκαιο. Δεν πρέπει να τιμωρείται ένας συνταξιούχος που για κάποιον λόγο χρειάζεται να συνεχίσει να εργάζεται. Το μέτρο δεν πρέπει να είναι τιμωρητικό. Αυτό που ισχύει τώρα με τη ρύθμιση Κατρούγκαλου είναι μια ποινή, τους απαγορεύει να εργάζονται και άρα, ευνοεί τη μαύρη εργασία».
Παράλληλα στο τραπέζι βρίσκονται ακόμα δύο παρεμβάσεις:
– Κατάργηση της εισφοράς ανεργίας (10 ευρώ/μήνα) για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
-Μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης στις κύριες συντάξεις άνω από των 1.400 ευρώ και στις επικουρικές συντάξεων άνω των 300 ευρώ. Το πιθανότερο σενάριο προβλέπει επιβολή της εν λόγω κλιμακωτής εισφοράς όχι σε όλο το ποσό της σύνταξης, όπως ισχύει σήμερα, αλλά από την κατώτατη βάση της και πάνω, επιφέροντας σημαντική αύξηση στις καθαρές αποδοχές των συνταξιούχων.
Ανοιχτές προκλήσεις
Από την προηγούμενη θητεία της κυβέρνησης παραμένουν τα ακόλουθα μέτωπα ανοιχτά:
Ασφαλιστικές οφειλές
Έως τις 31 Ιουλίου 2023 θα είναι δυνατή η υπαγωγή στις εξής ρυθμίσεις:
– Αναβίωση ρύθμισης 72 δόσεων, η οποία αφορά τους πληττόμενους κατά την πανδημία επιχειρηματίες, οι οποίοι είχαν ενταχθεί σε αυτή.
– Αναβίωση της ρύθμισης των 120 δόσεων για όλους όσους είχαν ενταχθεί σε αυτή μετά το 2019.
– Ρύθμιση σε 72 δόσεις για χρέη που αφορούν την περίοδο μεταξύ Σεπτεμβρίου 2021 και Δεκεμβρίου 2022.
Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης
Έχουν διαμορφωθεί οι βασικές κατευθύνσεις για ένα νέο ρυθμιστικό πλαίσιο για τα ΤΕΑ, μέσα από δυνητικές αλλαγές σε τομείς που αφορούν ζητήματα όπως:
– Την εποπτεία των Επαγγελματικών Ταμείων.
– Τους όρους σύστασης πολυεργοδοτικών Ταμείων.
– Την επιτάχυνση των διαδικασιών ίδρυσής τους.
– Τον τρόπο φορολόγησής τους.
Αποθεματικά ΤΕΚΑ
Το Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ), θα εισέλθει σε νέα φάση από τα τέλη του τρέχοντος έτους, καθώς θα αρχίσει η επένδυση των εισφορών των ασφαλισμένων του σε μετοχές και ομόλογα.
Μετά το 2025 θα έχουν οι ασφαλισμένοι δικαίωμα επιλογής σε περισσότερα του ενός επενδυτικά προϊόντα. Συγκεκριμένα, θα μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε ένα συντηρητικό, ένα ισορροπημένο ή ένα δυναμικό επενδυτικό χαρτοφυλάκιο.
Μη συνταξιοδοτικές παροχές του e-ΕΦΚΑ
Θα ισχύσουν ενιαίοι κανόνες για όλες μη συνταξιοδοτικές παροχές του e-ΕΦΚΑ για όλους τους ασφαλισμένους ανεξάρτητα από το Ταμείο από το οποίο προέρχονται (Δημόσιο, ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ κ.λπ.), όπως ισχύει και για τις συντάξεις.
Πληροφορίες αναφέρουν πως είναι επεξεργασμένο ένα καταρχάς σχέδιο αλλαγών προς την κατεύθυνση της αυξομείωσης των επιδομάτων προκειμένου να προσεγγίσουν όλα το ίδιο επίπεδο με βάση το λόγο για τον οποίο παρέχονται.
Ακίνητη περιουσίας του e-ΕΦΚΑ
Από την περασμένη τετραετία έχει συσταθεί η Εταιρεία Αξιοποίησης Ακίνητης Περιουσίας του e-ΕΦΚΑ με στόχο την αύξηση των εσόδων των ταμείων από την καλύτερη εκμετάλλευση των ακινήτων του.
Ψηφιοποίηση συναλλαγών
Τα βασικά ψηφιακά έργα τα οποία θα εφαρμοστούν το αργότερο έως το 2027 είναι τα εξής:
– Η διασύνδεση του ΕΦΚΑ με το πληροφοριακό σύστημα “Εργάνη”.
– Η ενοποίηση όλων των βάσεων δεδομένων του e-ΕΦΚΑ μαζί και του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών.
– Η ψηφιοποίηση του ασφαλιστικού βίου όλων των πολιτών και για την προ του 2002 περίοδο.
Το νέο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής
Την ίδια ώρα το πεδίο των παρεμβάσεων στην πρόνοια και την κοινωνική αλληλεγγύη μεταφέρεται στο νεοσύστατο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας υπό την κα Σοφία Ζαχαράκη.
Το πρόγραμμα της ΝΔ προβλέπει στον προνοιακό τομέα τα ακόλουθα:
– Πληρωμή προνοιακών επιδομάτων μέσω χρεωστικών καρτών.
– Αύξηση κατά 8% του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος από 1/4/2024.
– Αναβάθμιση ελέγχου κοινωνικών επιδομάτων. Με δημιουργία ηλεκτρονικής βάσης για όλα τα επιδόματα ανά δικαιούχο, αυτοματοποιημένο έλεγχο κριτηρίων, συγκέντρωση επιδομάτων σε μία βάση και εναρμόνιση κριτηρίων. Λιγότερη ταλαιπωρία για τους δικαιούχους, περισσότερη διαφάνεια.
– Επέκταση της υποστηριζόμενης απασχόλησης για τα άτομα με αναπηρία. Προσωπικός Βοηθός.
-Αύξηση του επιδόματος μητρότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες από τους 4 στους 9 μήνες στο ύψος του κατώτατου μισθού (από 150 έως 200 ευρώ που είναι σήμερα).
-Διάθεση 1,8 δισ. ευρώ σε συνολικά 137.000 νέους δικαιούχους έως 39 ετών για τη Νέα Στεγαστική Πολιτική «Σπίτι μου» με φθηνά στεγαστικά δάνεια, προσιτά ρυθμιζόμενα ενοίκια και παροχή δωρεάν στέγης σε ευάλωτους πολίτες και οικογένειες.
-Ανέγερση 2.500 κοινωνικών κατοικιών και ανακαίνιση 4.000 κενών κατοικιών, ιδιοκτησίας του Δημοσίου, οι οποίες παραδίδονται με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους σε δικαιούχους.