Ας το πάρουμε απόφαση. Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ελληνική ασφαλιστική αγορά υπό την μορφή της Ελεύθερης Παροχής Υπηρεσιών είναι μια πραγματικότητα πλέον, καθόλα νόμιμη και με εμφανείς τάσεις διεύρυνσής της. Δυο-τρία χρόνια νωρίτερα συζητούσαμε για τις εταιρείες αυτές σαν να ήταν κάτι αφύσικο, ημιπαράνομο, ύποπτο ή στην καλύτερη περίπτωση δεν τις δίναμε σημασία, τις …σνομπάραμε! «Αν θες», λέγαμε στον πελάτη που μας ανέφερε μια εταιρεία ΕΠΥ ή έφερνε μια προσφορά, «πήγαινε να ασφαλιστείς. Μην με ζαλίζεις. Αλλά όταν θα μπλέξεις, μην έρθεις πάλι σε μένα! Να πας να βρεις τότε τα γραφεία της εταιρείας στην Αγγλία, την Γαλλία την Δανία ή το Γιβραλτάρ…». Έφευγε τρομοκρατημένος ο πελάτης, το ξανασκεφτότανε και οι 3 στους 4 ασφαλιζότανε και πάλι σε μία από τις γνωστές εταιρείες που του πρότεινε ο ασφαλιστής του. Σωστό, λάθος, δεν έχει καμία σημασία. Έτσι γινότανε.
Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Οι εταιρείες ΕΠΥ πλήθυναν, όλο και περισσότεροι διαμεσολαβούντες τις εντάσσουν στο καλάθι των εταιρειών που εκπροσωπούν, το τιμολόγιό τους παραμένει ελκυστικό, παρά τις μειώσεις ασφαλίστρων στις οποίες έχουν προχωρήσει πολλές γνωστές εταιρείες, ο καταναλωτής πιέζεται από την συνεχιζόμενη με μεγαλύτερη ένταση φτωχοποίησή του και αναζητά το φθηνότερο δυνατόν ασφάλιστρο. Συνεπώς, υπάρχει πολύ ελεύθερο πεδίο για την περαιτέρω ανάπτυξη της ιδιόμορφης αυτής αγοράς. Γιατί ιδιόμορφη; Γιατί σε κάθε περίπτωση δεν υπάρχει εγκατάσταση «ασφαλιστικής εταιρείας» στη χώρα μας όπως την γνωρίζει ο καταναλωτής, δεν μετέχουν στον φιλικό διακανονισμό, δεν εποπτεύονται από την ΔΕΙΑ της Τράπεζας της Ελλάδος, γιατί δεν είναι μέλη της ΕΑΕΕ, γιατί η παραγωγή τους δεν μετριέται πουθενά, γιατί…
Ήδη συζητείται ευρέως η είσοδος μιας αμερικάνικης ασφαλιστικής εταιρείας με «βαρύ όνομα» που θα δραστηριοποιηθεί υπό το καθεστώς ΕΠΥ. Θα πρέπει να διευκρινίσουμε όμως ότι, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, δικαίωμα να ασκούν νόμιμα δραστηριότητα στην Ελλάδα με καθεστώς Ελεύθερης Παροχής Υπηρεσιών έχουν μόνο ασφαλιστικές επιχειρήσεις με έδρα οποιοδήποτε κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε) και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Συνεπώς, για να δραστηριοποιηθεί η φημολογούμενη αμερικάνικη εταιρεία θα πρέπει ήδη να λειτουργεί με εγκατάσταση (έδρα ή υποκατάστημα) στην Ευρώπη.
Πρόβλημα λοιπόν, απειλή ή λύση; Ανάλογα από ποια σκοπιά το βλέπει καθένας. Για τον καταναλωτή, που αναζητά το φθηνότερο ή γι’ αυτόν που δεν πολυπιστεύει στην ασφάλιση και την θεωρεί περιττή υποχρέωση, αλλά και γι’ αυτόν που έχει καεί από «σοβαρές και εγκατεστημένες στην Ελλάδα εταιρείες» (βλέπε δεκάδες ανακλήσεις αδειών των τελευταίων ετών) είναι μια λύση. Τον ενδιαφέρει να είναι ασφαλισμένος, να έχει σηματάκι, να μην πληρώνει πολλά και όλα τα άλλα τα ακούει… βερεσέ. Είναι όμως αποκλειστικά αυτές οι ομάδες καταναλωτών που ασφαλίζονται στις εταιρείες ΕΠΥ; Όχι βέβαια, είναι αλήθεια όμως ότι σε αυτές τις ομάδες απευθύνθηκαν στην αρχή οι πρώτες εταιρείες ΕΠΥ, μέσω αυτών των ομάδων διείσδυσαν στην αγορά.
Σήμερα, η προέλευση των πελατών τους διευρύνεται και για τον λόγο αυτόν αρχίζει και γίνεται …πρόβλημα. Όχι για τους καταναλωτές πλέον, αλλά για την υπόλοιπη ασφαλιστική αγορά, για τις «κλασσικές ασφαλιστικές εταιρείες». Χάνουν μερίδια, αλλά στηρίζονται ακόμα στα οργανωμένα δίκτυά τους, στους πράκτορες και μεσίτες, στα εταιρικά τους δίκτυα. Στηρίζονται ακόμα στο όνομά τους με την πολύχρονη παρουσία στην ελληνική αγορά και στο προφίλ που έχουν δημιουργήσει. Ακριβώς, αυτά τα δύο σημεία θα είναι το πεδίο αντιπαράθεσης. Πρώτο σημείο η αξιοπιστία, η αναγνωρισιμότητα. Μέχρι τώρα είχαν έρθει άγνωστες ή χαμηλού προφίλ εταιρείες. Αν έρθουν στην χώρα μας δυο-τρία πολύ μεγάλα ονόματα της ευρωπαϊκής ή παγκόσμιας αγοράς, με σωστό σχεδιασμό marketing για το μέγεθος, την ιστορία και τα προγράμματά τους, θα είναι πραγματική απειλή για την υπόλοιπη αγορά. Ταυτόχρονα θα λειτουργήσουν και ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ για όλες τις εταιρείες ΕΠΥ. Θα αποδυναμωθεί το επιχείρημα των «άγνωστων φθηνοεταιρειών» που κάποιοι χρησιμοποιούνε και θα …ανέβουν κατηγορία. Θα είναι πλέον εταιρείες που απλώς έχουν επιλέξει παρουσία και ανάπτυξη με άλλο νομικό καθεστώς. Και το κυριότερο ίσως: γιατί έχουμε ταυτίσει την παρουσία των ΕΠΥ μόνο με τον κλάδο αυτοκινήτων και τα χαμηνλά τους ασφάλιστρα; Φαντάζεστε τι θα γίνει με επιθετική πολιτική στον κλάδο πυρός και κυρίως στο retail; Σπίτι, γραφείο, ιατρείο, κατάστημα. Δεν είναι μακριά, θα το δούμε πολύ σύντομα στην αγορά μας.
Δεύτερο σημείο, ο χώρος των διαμεσολαβούντων. Σοβαρές προτάσεις από σοβαρές ασφαλιστικές εταιρείες που θα επιλέξουν την μορφή των ΕΠΥ, θα βρουν άμεση ανταπόκριση από πλήθος διαμεσολαβητών, όχι μόνο από τα μεγάλα μπροκεράδικα. Όταν όλη η «γνωστή αγορά» (Εταιρείες και ΔΕΙΑ) πιέζει ή απειλεί με περισσότερη πίεση τον χώρο του μεσαίου και μικρού διαμεσολαβητή, θα κοιτάξει με πολύ ενδιαφέρον μια ελκυστική πρόταση (χαμηλό ασφάλιστρο, υψηλή προμήθεια και ίσως ανοχή στην είσπραξη). Ακόμα και για ψυχολογικούς λόγους, ίσως θέλει να ξεφύγει από τα ίδια και τα ίδια…
Όλα αυτά, σαν σκέψεις βέβαια, αφορούν τον συνδυασμό εταιρειών ΕΠΥ με διαμεσολαβητές. Ήδη όμως, υπάρχουν και οι πιο προχωρημένες καταστάσεις εταιρειών ΕΠΥ με on line direct πωλήσεις. Εκεί, πραγματικά υπάρχει μέλλον σε όσους επιχειρήσουν. Ήδη, το πετυχημένο παράδειγμα που γνωρίζουμε και για το οποίο θα υπάρξει αναλυτικότερη παρουσίαση, είναι εντυπωσιακό. Θα μου πείτε βέβαια, τέτοιες εφαρμογές δεν θα είναι απειλή μόνο για τις εταιρείες, αλλά και για τους διαμεσολαβητές. Σωστά, αλλά ποιος εμποδίζει τους διαμεσολαβητές, ως ομάδες ή ως νέα σχήματα, να προχωρήσουν σε παρόμοιες κινήσεις; Όταν στην αγορά παρουσιάζονται μέσα από τεκμηριωμένες μελέτες η ανάγκη της «συνένωσης εργασιών» διαμεσολαβούντων προσώπων και η ανάγκη να ξεκολλήσουν από τα “γνώριμα και τα δεδομένα”, ας μην σκέφτονται μόνο την μείωση των εξόδων και την απαίτηση υψηλότερων προμηθειών. Η εξέλιξη των διαμεσολαβητών πρέπει να στηρίζεται άμεσα σε ανάπτυξη σύγχρονων μορφών επιχειρηματικότητας και μάλιστα καινοτόμου επιχειρηματικότητας.
Οι εταιρείες ΕΠΥ λοιπόν είναι και πρόβλημα και απειλή και λύση. Ή αν θέλετε δεν είναι ούτε πρόβλημα, ούτε απειλή, ούτε λύση. Είναι μια πραγματικότητα που αποτελεί απειλεί, μόνο για όσους δεν την βλέπουν.
