του Αριστείδη Παπανικόλα. Όλοι συμφωνούν ότι ένας ακήρυχτος πόλεμος (ή μήπως έχει ήδη κηρυχθεί και επισήμως;) ταλαιπωρεί την ασφαλιστική αγορά. Εδώ και δύο χρόνια έχει ξεσπάσει ένας συνεχώς εντεινόμενος πόλεμος που μέχρι σήμερα μπορεί να χαρακτηριστεί ως πόλεμος εντυπώσεων ή χαρακωμάτων, αλλά όλα συνηγορούν ότι σύντομα θα εξελιχθεί σε ολοκληρωτικό πόλεμο με απρόβλεπτες συνέπειες. Μέχρι σήμερα, όσο έντονες κι αν είναι οι αντιπαραθέσεις, περιορίζονται σε ανακοινώσεις, προθέσεις, επιστολές, διαβουλεύσεις, διαπραγματεύσεις, κατηγορίες και απειλές. Θα μου πείτε, τι δηλαδή, θα πρέπει να πάρουν κάποιοι τα όπλα για να θεωρηθεί πραγματικός πόλεμος; Δεν ζούμε σε πολιτισμένο κράτος όπου τα προβλήματα λύνονται με διάλογο; Όχι, δυστυχώς δεν βλέπω να λύνονται τα προβλήματα της ασφαλιστικής αγοράς με διάλογο, ούτε με τα όπλα βέβαια, αλλά με «αποφασίζωμεν και διατάζωμεν». Ποιοι είναι όμως οι εχθροί, ποιοι οι σύμμαχοι, ποια είναι τα στρατόπεδα και φυσικά για ποιόν λόγο διεξάγεται αυτός ο πόλεμος; Και γιατί τώρα;
Η άποψή μου είναι ότι όλα όσα γίνονται σκοπό έχουν τον έλεγχο του Πελάτη ή, αν προτιμάτε, την “Κατοχύρωση της Εξασφάλισης” του Πελάτη! Και γίνονται τώρα γιατί τώρα έχουν δημιουργηθεί οι κατάλληλες προϋποθέσεις. Ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά. Ο πελάτης ήταν πάντοτε κοντά στον Πράκτορα, στον Ασφαλιστικό Σύμβουλο (Ασφαλειομεσίτης τότε), ήταν γενικά κοντά στον «Ασφαλιστή» του. Με αυτόν είχε την επαφή, την δοσοληψία, την καθημερινότητα. Η ασφαλιστική εταιρία ήταν κάτι μακρινό, απρόσωπο και ίσως αδιάφορο για τον πελάτη, κυρίως για τον πελάτη στην επαρχία. Αυτό συνέβαινε γιατί ούτε η ασφαλιστική εταιρία μπορούσε να βρίσκεται παντού, σε κάθε πόλη και κάθε χωριό με δικές της εγκαταστάσεις και δικούς της ανθρώπους, ούτε ο πελάτης μπορούσε να πηγαίνει στην ασφαλιστική εταιρία για κάθε ασφάλιση ή δοσοληψία. Ας θυμηθούμε και τους αποκλειστικούς πράκτορες που είχαν πολλές ασφαλιστικές εταιρίες, κυρίως σε πόλεις της περιφέρειας, ακριβώς για να δηλώνουν έντονα την παρουσία τους χωρίς δικά τους γραφεία.
Στην διαδρομή αυτή των τελευταίων δεκαετιών όλοι ήταν ευχαριστημένοι, ίσως εξ ανάγκης ευχαριστημένοι, αλλά το σύστημα λειτουργούσε. Με τις επιτυχίες του και τα προβλήματά του, με τους άριστους και τους μέτριους, με τους σωστούς και τους «απατεώνες», όπως σε κάθε επαγγελματικό κλάδο άλλωστε. Μπορούμε να θυμηθούμε επίσης ότι όποιος ήθελε να ανοίξει μια ασφαλιστική εταιρία, πρώτα εξασφάλιζε τους κατά τόπους πράκτορές τους, το δίκτυό του (κάτι σαν μεταγραφές…) και μετά ξεκινούσε. Κάποιες από αυτές τις εταιρίες στέριωσαν, υπάρχουν μέχρι σήμερα, κάποιες απέτυχαν και έκλεισαν, κάποιες ίσως να άνοιξαν με σκοπό να κλείσουν την κατάλληλη στιγμή. Ας θυμηθούμε επίσης ξένες ασφαλιστικές εταιρίες, μεγάλα ονόματα που, αγνοώντας την πραγματικότητα αυτή, ήρθαν στην Ελλάδα και απεχώρησαν γιατί δεν μπόρεσαν να δημιουργήσουν δίκτυο. Η αλήθεια είναι ότι ένα μεγάλο κομμάτι των Δικτύων έκανε κατάχρηση της “‘Εξουσίας” που διέθετε με αποτέλεσμα ο Κλάδος σε πολλές περιπτώσεις να γονατίζει και να πληρώσει το τίμημα που ανέρχεται σε δισεκατομμύρια ευρώ μόνον και μόνον για να ξοδεύουν μερικοί τελείως ανεξέλεγκτα κάνοντας χλιδάτη ζωή και μερικοί άλλοι, οι λιγότεροι, να πλουτίσουν σε βάρος των Πελατών τους και των Εταιρειών. Τι συνέβη όμως τα τελευταία χρόνια και άλλαξε το καθεστώς;
Σήμερα έχουμε τέσσερα νέα δεδομένα που ανάγκασαν την Ασφαλιστική Αγορά να προσαρμοστεί, θέλει δε θέλει:
α) την Εξέλιξη της Τεχνολογίας
β) την Αποτυχία του Κράτους από την Κάλυψη των βασικών Ασφαλιστικών Αναγκών του Πολίτη
γ) τον Καθορισμό Αυστηρών Νομοθετικών Πλαισίων της Λειτουργίας των Ασφαλιστικών Εταιρειών και των Διαμεσολαβούντων.
δ) τον ανελέητο Ανταγωνισμό που επέβαλε η Ελεύθερη Οικονομία η οποία από τη μια πλευρά Λειτουργεί υπέρ του “Αχόρταγου” Καταναλωτή, από την άλλη, ωστόσο, λειτουργεί σε βάρος των Εταιρειών οι οποίες αδυνατούν σε πολλές περιπτώσεις να αντεπεξέλθουν στον Ανεξέλεγκτο Ανταγωνισμό. Το σημαντικό σημείο είναι ότι οι “Καταναλωτές” δεν έχουν “Συνειδητοποιήσει” την Αξία του Ανταγωνισμού και πώς αυτός τους έχει προσφέρει τα τεράστια οφέλη που απολαμβάνουν, αδιαφορώντας τελείως για τις επιπτώσεις που αντιμετωπίζουν οι Εταιρείες και η Οικονομία γενικότερα!
Αυτά τα τέσσερα δεδομένα δεν πρέπει να τα βλέπουμε στατικά και πρόσκαιρα. Η Τεχνολογία συνεχώς θα εξελίσσεται, όλο και περισσότερο θα εκμηδενίζει αποστάσεις και θα παρακάμπτει (καλώς ή κακώς) τα πρόσωπα. Το κράτος με το “Κοινωνικό Πρόσωπο” είναι μια τελειωμένη υπόθεση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο για πολλές δεκαετίες μπροστά μας, μιας και αυτό έκανε τις καταχρήσεις του. Τα πλαίσια λειτουργίας όχι μόνο θα συνεχίσουν να έρχονται ως εντολή εφαρμογής από τα ευρωπαϊκά όργανα, αλλά και θα μεταβάλλονται συνεχώς (κάτι σαν τους φορολογικούς νόμους στην Ελλάδα) για την εξυπηρέτηση των εκάστοτε συμφερόντων που εκπροσωπούν και ο “Ανταγωνισμός” παρόλα τα “Τραστ” που έχουν δημιουργηθεί, συνεχίζει να δημιουργεί τεράστια προβλήματα επιβίωσης σε πολλούς Κλάδους! Ποιός, σήμερα, θα επένδυε σε ένα Κλάδο που αναγκάζεται να “Επιστρέφει Άμεσα” στον Πελάτη το…60% των εισπραττόμενων Εσόδων του, με 25% άμεσο κόστος Πρόσκτησης των Εργασιών του, όπως έχει επισημάνει πολλές φορές το “ΙD” για τα Νοσοκομειακά Συμβόλαια!
Σήμερα λοιπόν, με σημαία την Εξυγίανση της Αγοράς, που φυσικά χρειαζότανε σε μεγάλο βαθμό αλλά πραγματοποιείται επιλεκτικά και μονόπλευρα από τις Αρχές, αλλάζουν τα πάντα με σκοπό την “Κατοχύρωση” του Πελάτη. Τα περί υψηλών προμηθειών, τα περί παρακράτησης ασφαλίστρων, τα περί επαγγελματικής πιστοποίησης, τα περί κανόνων δεοντολογία και τα περί κακών διαμεσολαβούντων μπορεί να έχουν υπόσταση και να δημιουργούν πλαίσιο συζήτησης, αλλά χρησιμοποιούνται με σκοπό το τρίπτυχο:
1) πρέπει να μείνουμε λιγότεροι με Καθετοποιημένες Διαδικασίες (Διαμεσολάβηση, Ασφάλιση, Αποζημίωση, Έξοδα και βελτιωμένη Εξυπηρέτηση και Παροχή λοιπών μη Ασφαλιστικών Υπηρεσιών
2) πρέπει να Οργανωθούμε με νέα προϊόντα και νέες σχεδόν Αυτόματες λιγότερο ακριβές Διαδικασίες για τις κερδοφόρες Αγορές που ανοίγονται (Σύνταξη, Υγεία) και
3) πρέπει να Ανεξαρτοποιηθούμε από τον στενό Έλεγχο του Πελάτη από τους Διαμεσολαβούντες, μιας και η πλευρά μας προσφέρει στο Πελάτη πολλά περισσότερα από την απλή Διαμεσολάβηση. (Κλαδικό και Επιχειρηματικό Ρίσκο, Αποζημειώσεις, Διοίκηση κ.α.)
Σε αυτό το τρίπτυχο δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι Εχθροί ή Σύμμαχοι, δεν υπάρχουν συγκεκριμένα Στρατόπεδα, όλα είναι μια κινούμενη άμμος με κύριο Κίνητρο “Τα Συμφέροντα” της κάθε πλευράς. Είναι καθαρά θέμα “μπίζνες” που επικαλείται συχνά το “ID”! Φυσικά από την μια είναι οι Ασφαλιστικές Εταιρίες και από την άλλη οι Διαμεσολαβούντες, αλλά ο πόλεμος γίνεται ώστε την επόμενη μέρα (που είναι πολύ κοντά) να υπάρχει ένα νέο Καθεστώς Ασφαλιστικών Εταιριών και Διαμεσολαβούντων προσώπων, διαφορετικό από αυτό που γνωρίζουμε σήμερα, με διαφορετικά Εργαλεία και διαφορετικές Μεθόδους Συνεργασίας,.! Ένα νέο “Καθεστώς” που θα περιλαμβάνει περιορισμένο αριθμό Ασφαλιστικών Εταιριών και Διαμεσολαβούντων προσώπων κάθε μορφής, αριθμό όμως αναγκαίο και ικανό για να εξυπηρετήσει τις απαιτήσεις της Νέας Αγοράς που δημιουργείται.
Η κρίση και η αρνητική πορεία των εργασιών της Αγοράς δίνει μια τεράστια ευκαιρία λήψης αποφάσεων που βέβαια, δεν θα αφήσουν να πάει χαμένη. Όλα τα άλλα είναι επιμέρους προβλήματα και πτυχές, που ίσως να αποπροσανατολίζουν πολλούς από τους εμπλεκόμενους. Όσο για την Εποπτική Αρχή, ο ρόλος της είναι σαφής, είναι ο ρόλος του Ο.Η.Ε. στις περιπτώσεις των σύγχρονων πολέμων. Όσοι παρακολουθούν τα διεθνή γεγονότα, πέρα από τα «δελτία των 8», γνωρίζουν πολύ καλά πως παίρνονται οι αποφάσεις στον Ο.Η.Ε. και πως επιβάλλονται, πάντα στηριζόμενες βέβαια στις αρχές του διεθνούς δικαίου…