Στις 3 και 4 Απριλίου 2014, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (www.SNF.org), σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Peterson για τη Διεθνή Οικονομία (Peterson Institute for International Economics) διοργάνωσε στη Νέα Υόρκη Διεθνές Συνέδριο, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για την Επανεκκίνηση και Ενίσχυση των Νέων, το οποίο εστίασε στο παγκόσμιο πρόβλημα της ανεργίας των νέων και την επιτακτική ανάγκη για συλλογική δράση.
Το συνέδριο ήταν το πρώτο βήμα μετά την ανακοίνωση του Ιδρύματος τον Οκτώβριο του 2013 για τη διάθεση €100 εκατομμυρίων –επιπλέον των άλλων κοινωφελών δραστηριοτήτων του– με σκοπό τη δημιουργία ευκαιριών για τους νέους της χώρας, οι οποίοι έχουν πληγεί έντονα από το υψηλό ποσοστό ανεργίας, ως απόρροια της τρέχουσας οικονομικής κρίσης.
Το συνέδριο αποτέλεσε διεθνές σημείο συνάντησης και παραγωγικού διαλόγου, μέσα από τον οποίο οι πάνω από 40 συμμετέχοντες συζήτησαν και ανέλυσαν καινοτόμες πρωτοβουλίες και προγράμματα ικανά να οδηγήσουν στην ανάπτυξη και να προσφέρουν ευκαιρίες απασχόλησης σε παγκόσμια κλίμακα. Ειδικότερα, μέλη της διεθνούς ακαδημαϊκής κοινότητας, φορείς διαμόρφωσης πολιτικής, εκπρόσωποι ελληνικών και διεθνών ερευνητικών ιδρυμάτων, μη κυβερνητικοί οργανισμοί, καθώς και κυβερνητικά και επιχειρηματικά στελέχη είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις και εμπειρίες με απώτερο σκοπό τη διαμόρφωση συγκεκριμένων προτάσεων για την ενεργό συνεργασία μεταξύ του δημόσιου, ιδιωτικού και κοινωφελούς τομέα, καθώς και την αντιμετώπιση του παγκόσμιου προβλήματος της νεανικής ανεργίας.
Στο πλαίσιο του διήμερου συνεδρίου, διεξήχθηκαν συνολικά 8 θεματικές ενότητες και πραγματοποιήθηκαν περίπου 40 ομιλίες. Βασικός ομιλητής την πρώτη ημέρα του συνεδρίου ήταν ο Jeffrey D. Sachs, Διευθυντής του Earth Institute του Πανεπιστημίου Κολούμπια, ο οποίος εστίασε στις εξαγωγές ως τον πιο αποτελεσματικό τρόπο εξόδου από την κρίση και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας. Παράλληλα, τόνισε τις προκλήσεις, αλλά και ευκαιρίες που αναδεικνύονται ως αποτέλεσμα των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων και καινοτομιών και έδωσε έμφαση στη σημασία της εκπαίδευσης και τεχνογνωσίας για την αγορά εργασίας των νέων.
Οι ομιλίες, κατά την πρώτη ημέρα, έθεσαν το απαραίτητο ιστορικό υπόβαθρο της εμφάνισης και μετέπειτα αύξησης της νεανικής ανεργίας, τόσο στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη, όσο και παγκοσμίως. Οι εν λόγω ομιλίες επιδίωξαν μια εκ βαθέων ανάλυση του προβλήματος και της άρρηκτης σύνδεσής του με την πορεία της οικονομίας, της επιχειρηματικότητας και ανταγωνιστικότητας, της τεχνολογικής εξέλιξης, των δημογραφικών αλλαγών, καθώς και με τη θέση της παιδείας και του πολιτισμού στην κοινωνία. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε επίσης, στην αποτελεσματικότητα προγραμμάτων πρακτικής εξάσκησης, μαθητείας, κατάρτισης δεξιοτήτων και επανεκπαίδευσης, καθώς και στην αναγκαιότητα συμμετοχής της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και των επιχειρήσεων σε σχετικά προγράμματα. Η άποψη ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία δεν μπορεί να ανταποκριθεί από μόνη της σε τέτοιου μεγέθους ποσοστά ανεργίας και ότι απαιτείται εκτεταμένη κρατική παρέμβαση με αποκλειστικό σκοπό τη δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας, συζητήθηκε επίσης έντονα, καθώς και το θέμα του πώς η κοινωνική επιχειρηματικότητα και η υποστήριξη των νεοσύστατων επιχειρήσεων θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος της ανεργίας των νέων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Επίσης συζητήθηκαν εκτεταμένα συγκεκριμένες προτάσεις για δράσεις σε τομείς, όπως ο τουρισμός, όπου παρέχεται η δυνατότητα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας μέσω της προσέγγισης συγκεκριμένων αγορών (π.χ. Κίνα).
Η δεύτερη και τελευταία ημέρα του συνεδρίου άνοιξε με την ομιλία του Μike Lazaridis, Managing Partner στο επενδυτικό fund Quantum Valley Investments, ιδρυτή του Περιμετρικού Ινστιτούτου Θεωρητικής Φυσικής (Perimeter Institute for Theoretical Physics) και συνιδρυτή της εταιρείας BlackBerry. Συγκεκριμένα, ο M. Lazaridis επικεντρώθηκε στην εξέλιξη της τεχνολογίας από την ανακάλυψη του τρανζίστορ ως σήμερα και τη σημασία της για τη δημιουργία εκατομμυρίων θέσεων εργασίας, επισημαίνοντας ότι η τεχνολογική καινοτομία έχει φτάσει σε αδιέξοδο και ότι η κβαντική φυσική μπορεί να εγκαινιάσει μία νέα εποχή τεχνολογικής καινοτομίας, η οποία θα οδηγήσει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Μέσα από τις ομιλίες που διεξήχθηκαν τη δεύτερη μέρα του συνεδρίου, οι συμμετέχοντες παρουσίασαν συγκεκριμένα προγράμματα που υλοποιήθηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων, αξιολογώντας τα έως τώρα αποτελέσματά τους και τη δυνατότητα προσαρμογής τους στις ελληνικές διαστάσεις του προβλήματος. Οι ομιλητές κλήθηκαν επίσης, να παρουσιάσουν νέα, καινοτόμα πιλοτικά προγράμματα που θα μπορούσαν να αναδείξουν τις αναπτυξιακές δυνατότητες που διαθέτει η χώρα μας στους τομείς της Έρευνας και Τεχνολογίας, της Παιδείας, της Γεωργίας, του Τουρισμού και του Πολιτισμού, και να συμβάλουν ενεργά στην καταπολέμηση της ανεργίας των νέων στην Ελλάδα.
Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, κύριος Ανδρέας Δρακόπουλος, δήλωσε: «Τον Οκτώβριο του 2013, όταν ανακοινώσαμε τη νέα αυτή πρωτοβουλία, είχαμε τονίσει ότι ο σκοπός του συνεδρίου είναι να εντοπίσει και να διερευνήσει προγράμματα με στόχο την προσφορά νέων ευκαιριών και τη δυνατότητα δημιουργίας θέσεων εργασίας, αλλά και να αναπτύξει ένα νέο πρότυπο, ένα φόρουμ συζήτησης και έναν διάλογο για τους αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος σε παγκόσμια κλίμακα. Το συνέδριο έδωσε την ευκαιρία σε μια ομάδα διακεκριμένων ομιλητών να παρουσιάσουν τις θέσεις και τις προτάσεις τους στο συγκεκριμένο θέμα και οδήγησε σε πολλές εποικοδομητικές συζητήσεις και προβληματισμούς, καθώς και σε αξιόλογες προτάσεις για πρακτική εφαρμογή, οι οποίες θα αξιολογηθούν προσεκτικά από το Ίδρυμα. Από αυτή την άποψη, ήταν ένα πρώτο σημαντικό βήμα στη σωστή κατεύθυνση. Εδώ, θα ήθελα να δώσω έμφαση σε ένα πολύ σημαντικό σημείο: Από τη πρώτη στιγμή είχαμε επισημάνει ότι η αλλαγή της τρέχουσας κατάστασης δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της διάθεσης κεφαλαίων, όσο σημαντικά και αν είναι αυτά. Η δημιουργία νέων ευκαιριών απαιτεί καινοτομία, καθώς και τη συνεργασία και σύγκλιση διαφόρων τομέων, συμπεριλαμβανομένων του δημόσιου, του ιδιωτικού και του κοινωφελούς. Το Ίδρυμα δεν είναι από μηχανής θεός, και δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα τέτοιων διαστάσεων από μόνο του. Ο ρόλος μας, ο ρόλος κάθε κοινωφελούς οργανισμού, πρέπει να αναζητηθεί στον χώρο μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα. Στόχος μας είναι η δημιουργία και επιτυχής εφαρμογή συγκεκριμένων προγραμμάτων και καινοτόμων πρωτοβουλιών σε μικρότερη κλίμακα, τα οποία εν συνέχεια μπορούν να εφαρμοστούν σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα από το δημόσιο και ιδιωτικό τομέα».
Το συγκεκριμένο συνέδριο αποτελεί την αρχή μόνο μιας μακράς διαδικασίας αναζήτησης και αξιολόγησης προγραμμάτων για την υποστήριξη της νέας γενιάς, η οποία θα συνεχιστεί και κατά τη διάρκεια του 3ου Ετήσιου Διεθνούς Συνεδρίου του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την Κοινωφελή Δράση που θα διεξαχθεί στην Αθήνα, στις 26 και 27 Ιουνίου 2014.
Παρά το γεγονός ότι ο σκοπός του συνεδρίου αυτού ήταν να εντοπίσει και να διερευνήσει προγράμματα με στόχο την προσφορά νέων ευκαιριών και τη δυνατότητα δημιουργίας θέσεων εργασίας, το Ίδρυμα βρίσκεται ήδη στη διαδικασία έγκρισης της χρηματοδότησης προγραμμάτων που εντάσσονται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του για την Επανεκκίνηση και Ενίσχυση των Νέων.