Η κατανάλωση καπνού είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την υγεία που μπορεί να αποφευχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι η σημαντικότερη αιτία πρόωρου θανάτου στην ΕΕ, υπεύθυνη για σχεδόν 700.000 θανάτους κάθε χρόνο.
Περίπου το 50% των καπνιστών πεθαίνουν πρόωρα, συνήθως 14 χρόνια νωρίτερα και με χειρότερη κατάσταση υγείας από τους μη καπνιστές. Το κάπνισμα προκαλεί περισσότερα προβλήματα από ό,τι το αλκοόλ, τα ναρκωτικά, η υπέρταση, το υπερβολικό βάρος ή η υψηλή χοληστερόλη.
Παρόλα αυτά, έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, έδειξε ότι το ποσοστό των καπνιστών στην Ευρώπη δεν μειώθηκε από το 2014 αντίθετα παρέμεινε στο 26% στην Ε.Ε., ενώ αυξήθηκαν οι καπνιστές στις ηλικίες 15-24 ετών, στο 29% φέτος, από 25% το 2014. Η επόμενη έρευνα προγραμματίζεται για το 2019/2020, η οποία θα αξιολογήσει τα αποτελέσματα της οδηγίας για τα προϊόντα καπνού.
Ο αρμόδιος Επίτροπος για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων Vytenis Andriukaitis, δήλωσε ότι “η αύξηση των ποσοστών καπνίσματος για νέους καταδεικνύει το επείγον των κρατών-μελών να εφαρμόσουν την οδηγία για τα προϊόντα καπνού που απαγορεύουν τα ελκυστικά τσιγάρα που αποσκοπούν στην προσέλκυση νέων. Από τον Μάιο φέτος, όλα αυτά τα προϊόντα πρέπει να εξαφανιστούν από την αγορά της ΕΕ. Καλώ όλα τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν όλα τα πρόσθετα εργαλεία που διαθέτουν για την προστασία των νέων και την ενθάρρυνση των κοινωνιών χωρίς καπνό”.
Στην Ελλάδα
Με αφορμή την σημερινή παγκόσμια ημέρα κατά του καπνίσματος, ο Καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής Γιάννης Τούντας, χαρακτήρισε την ημέρα ως “ημέρα ντροπής για την Ελλάδα”, καθώς
“Το 38% των Ελλήνων καπνίζει κατέχοντας την πρώτη θέση μαζί με τη Βουλγαρία ανάμεσα σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι δε Έλληνες καπνιστές είναι πιο θεριακλήδες σε όλο τον κόσμο, με 20,5 τσιγάρα ημερησίως, όταν σε άλλες χώρες η κατανάλωση κυμαίνεται από 5,8 έως 17,5 τσιγάρα ημερησίως, σύμφωνα με τα στοιχεία της Πανευρωπαϊκής Μελέτης EUREST-PLUS στην οποία συμμετέχει η Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ.
Είναι, επίσης, η μόνη χώρα όπου δεν εφαρμόζονται τα μέτρα απαγόρευσης του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, σε ποσοστό 87% στα μπαρ (Ισπανία 8%), σε 70% στα εστιατόρια (Αγγλία 5%) και σε 41% στους χώρους εργασίας, όταν στη Ρουμανία και στην Πολωνία δεν ξεπερνούν το 24%, στη Γερμανία το 12% και στην Ολλανδία το 6%.
Το αποτέλεσμα είναι τραγικό.
Περισσότεροι από 16.000 Έλληνες καπνιστές πεθαίνουν κάθε χρόνο και περισσότεροι από 1.000 μη καπνιστές εξαιτίας του παθητικού καπνίσματος στους κλειστούς χώρους. Οι δε δαπάνες για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη όσων αρρωσταίνουν εξαιτίας του καπνίσματος είναι περίπου 3,4 δισ. ευρώ το χρόνο.
Οι ευθύνες ανήκουν σε όσους έχουν την ευθύνη για την επιβολή των μέτρων. Πρωτίστως στην κυβέρνηση και την εκάστοτε ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, αλλά και στις αρχές και διοικήσεις των ΟΤΑ, των νοσοκομείων και των επιχειρήσεων, οι οποίες δεν επιδεικνύουν την αναγκαία πολιτική βούληση.
Ευθύνες όμως έχουν και οι Έλληνες πολίτες, καπνιστές και μη-καπνιστές, οι οποίοι επικροτούν τα αντικαπνιστικά μέτρα μας μόνο σε ποσοστό 72%, ποσοστό που αποτελεί το χαμηλότερο στην Ε.Ε. Οι δε καπνιστές μόνο σε ποσοστό 29% θεωρούν ότι η ελληνική κοινωνία αποδοκιμάζει το κάπνισμα, όταν σε άλλες δυτικοευρωπαϊκές χώρες το αντίστοιχο ποσοστό κυμαίνεται από 49%-78%.
Πάραυτα, σχεδόν τέσσερεις στους δέκα καπνιστές δηλώνουν ότι θέλουν να διακόψουν άμεσα το κάπνισμα αλλά σε αυτούς οι υπηρεσίες που προσφέρει ο δημόσιος τομέας είναι ανεπαρκέστατες”.
Το Ευρωβαρόμετρο
Σύμφωνα με την έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, υπάρχουν σημαντικές διαφορές στην κατανάλωση σε ολόκληρη την ΕΕ με σταθερά υψηλότερα ποσοστά καπνίσματος στη Νότια Ευρώπη. Πάνω από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων στην Ελλάδα (37%), Βουλγαρία (36%), Γαλλία (36%) και Κροατία (35%) είναι καπνιστές. Από την άλλη πλευρά, το ποσοστό των καπνιστών στη Σουηδία είναι 7% και στο Ηνωμένο Βασίλειο 17%.
Οι άνδρες (30%) είναι πιο πιθανό να καπνίζουν από τις γυναίκες (22%), όπως και οι άνδρες ηλικίας 15-24 ετών (29%) σε σχέση με αυτούς ηλικίας 55 ετών και άνω (18%).
Ο μέσος ημερήσιος καπνιστής στα 28 κράτη μέλη καταναλώνει 14,1 τσιγάρα ημερησίως, έναντι 14,7 το 2014.
Το 17% των τακτικών καπνιστών προτιμά βιολογικά τσιγάρα, το 16% ελαφρά τσιγάρα, ενώ λιγότερο από το 10% προτιμά λεπτά τσιγάρα ή με μενθόλη.
Η έκθεση στον καπνό του τσιγάρου σε δημόσιους χώρους συνεχίζει να μειώνεται στην Ευρώπη φθάνοντας το 20% στα μπαρ και το 9% στα εστιατόρια. Όμως εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών. Για παράδειγμα, περισσότερο από το 70% των ερωτηθέντων είδαν άτομα να καπνίζουν σε μπαρ στην Ελλάδα (87%), την Κροατία (77%) και την Τσεχία (73%).
Πάνω από τους μισούς καπνιστές (52%) ξεκίνησαν πριν από την ηλικία των 18 ετών, και το 76% αυτών συνήθως καπνίζουν τουλάχιστον μια 10ετία πριν το κόψουν.
Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα αυξήθηκαν κατά 3 μονάδες από το 2014, σε 15% και όσοι τα προτίμησαν, δήλωσαν πως το έκαναν με στόχο να περιορίσουν το κάπνισμα, αν και αυτό βοήθησε μόνο τη μειοψηφία. Μόνο το 14% σταμάτησε να καπνίζει, ενώ το 10% σταμάτησε, αλλά ξαναξεκίνησε και ένα 17% δήλωσε ότι μείωσε την πρόσληψη καπνού, αλλά δεν σταμάτησε το κάπνισμα.
Πηγή: healthmag.gr