Νέες αλλαγές στο ασφαλιστικό προβλέπει το νομοσχέδιο το οποίο κατέθεσε το Υπ. Εργασίας στη Βουλή την περασμένη Δευτέρα. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο αυτό, οι αλλαγές αυτές -οι οποίες θα ισχύσουν από την 1η/1/2019, έχουν ως εξής:
1. Μειώνονται στο 13,3% οι εισφορές κύριας ασφάλισης για όσους έχουν εισόδημα άνω των 7032 ευρώ
Το ποσοστό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τον κλάδο κύριας σύνταξης των ασφαλισμένων που προέρχονται από τον τ. ΟΑΕΕ και τον τ. ΕΤΑΑ (άνω πενταετίας), μειώνεται από 1.1.2019 έναντι του ποσοστού 20% σε ποσοστό 13,33%. Το ποσοστό αυτό εξακολουθεί να υπολογίζεται επί του μηνιαίου εισοδήματος τους, όπως αυτό καθορίζεται με βάση το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα από την άσκηση δραστηριότητάς τους κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, πλην όμως τελεί υπό την επιφύλαξη της υποχρεωτικής ελάχιστης μηνιαίας εισφοράς. Έτσι η υποχρεωτική ελάχιστη μηνιαία εισφορά για τον κλάδο κύριας σύνταξης των παραπάνω ασφαλισμένων δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού που αντιστοιχεί σε ποσοστό 20% επί του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών.
2. Μειώνονται στο 13,3% οι εισφορές κύριας ασφάλισης των επιστημόνων με έως 5 έτη ασφάλισης
Για τους αυτοαπασχολούμενους από το τέως ΕΤΑΑ, τους απόφοιτους σχολών ανώτατης εκπαίδευσης, που είναι εγγεγραμμένοι σε επιστημονικούς συλλόγους ή επιμελητήρια που έχουν τη μορφή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου κατά την πρώτη 5ετία από την υπαγωγή τους στην ασφάλιση προβλέπεται ότι από 1.1.2019 το ποσοστό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τον κλάδο κύριας σύνταξης ανέρχεται σε ποσοστό 13,33%. Επίσης, ορίζεται ότι η ελάχιστη μηνιαία βάση υπολογισμού τόσο για το διάστημα από 1.1.2017 έως 31.12.2018 όσο και για το διάστημα από 1.1.2019 και πέρα αντιστοιχεί στο 70% επί του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών.
Ορίζεται ότι το υπόλοιπο της διαφοράς που προκύπτει από την καταβολή της μειωμένης μηνιαίας εισφοράς σε σχέση με την υποχρεωτική ελάχιστη μηνιαία εισφορά που θα ισχύει από 1.1.2019 (ποσοστού 20% επί του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών) συνιστά ασφαλιστική οφειλή.
Επίσης, ορίζονται αναδρομικά από 1.1.2017 τα ποσά της μηνιαίας εισφοράς που οφείλουν τα ανωτέρω πρόσωπα στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών και στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ, ανεξαρτήτως εισοδήματος. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι από 1.1.2017 το ποσό της μηνιαίας εισφοράς στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών των παραπάνω προσώπων ορίζεται σε ποσοστό 4% υπολογιζόμενο επί του 70% του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών.
Επίσης, προβλέπεται ότι το ποσό της μηνιαίας εισφοράς στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ, ορίζεται από 1.1.2017 έως 31.5.2019, σε ποσοστό 7%, από 1.6.2019 έως 31.5.2022 σε ποσοστό 6,5% και από 1.6.2022 σε ποσοστό 6%, υπολογιζόμενων όλων των ανωτέρω ποσοστών επί της ίδιας ως άνω μειωμένης βάσης υπολογισμού.
3. Μειώνονται στο 12% οι εισφορές των αγροτών
Επαναπροσδιορίζεται το ύψος της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τους ασφαλισμένους που ασφαλίζονταν ως αυτοαπασχολούμενοι στην ασφάλιση του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του πρώην ΟΓΑ από 1.1.2019 και πέρα Ειδικότερα, προβλέπεται πως το ύψος της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς, όπως διαμορφώνεται τελικά από την 1.1.2022 και εντεύθεν, μειώνεται από ποσοστό 20% σε ποσοστό 13,33% επί του εισοδήματος τους, όπως αυτό καθορίζεται με βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδημα από την ασκούμενη αγροτική δραστηριότητα κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος. Το παραπάνω ποσοστό διαμορφώνεται σε 12% από 1.1.2019 έως 31.12.2019, σε ποσοστό 12,67% από 1.1.2020 έως 31.12.2020, σε ποσοστό 13% από 1.1.2021 έως 31.12.2021 και σε ποσοστό 13,33%, από 1.1.2022 και πέρα.
Η πάγια ρύθμιση με την οποία ορίζεται πως το κατώτατο ασφαλιστέο μηνιαίο εισόδημα για τους αγρότες θα είναι το ποσό που αναλογεί στο 70% του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25%, εξακολουθεί και ισχύει. Οι ασφαλισμένοι διατηρούν τη δυνατότητα για προαιρετική καταβολή υψηλότερης εισφοράς. Ειδικότερα, μπορούν με αίτησή τους, που υποβάλλεται στον ΕΦΚΑ οποτεδήποτε, να μπορούν να επιλέξουν τα παραπάνω ποσοστά να υπολογίζονται επί ανώτερης βάσης υπολογισμού από εκείνη που προκύπτει βάσει του μηνιαίου εισοδήματος τους.
4. Θεσπίζονται ελάχιστες εισφορές για το επικουρικό -εφάπαξ
Τροποποιείται η βάση υπολογισμού της εισφοράς υπέρ επικουρικής ασφάλισης και συγκεκριμένα πλέον όλοι οι αυτοαπασχολούμενοι και ελεύθεροι επαγγελματίες θα καταβάλουν τα αναφερόμενα ποσοστά ανά περίοδο αναφοράς επί του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, ανεξαρτήτως δηλαδή εισοδήματος. Περαιτέρω, ειδικά για τους ασφαλισμένους στον τ. Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης Πρατηριούχων Υγρών Καυσίμων και του τ. Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης Αρτοποιών του τ. ΟΑΕΕ του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ, το συγκεκριμένο ποσό εισφοράς ισχύει από 1.12.2012 και από 1.1.2015 αντίστοιχα.
Προβλέπεται, επιπλέον, η δυνατότητα για όποιον από τους ασφαλισμένους το επιθυμεί να υποβάλει αίτηση στο ΕΤΕΑΕΠ οποτεδήποτε και να επιλέξει τα παραπάνω ποσοστά να υπολογίζονται επί ανώτερης βάσης υπολογισμού από εκείνη που προκύπτει βάσει του εκάστοτε ισχύοντος κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, προσβλέποντας σε μεγαλύτερη παροχή επικουρικής σύνταξης. Στην περίπτωση αυτή το ύψος της βάσης υπολογισμού και το χρονικό διάστημα εφαρμογής της επιλέγεται από τους ασφαλισμένους με την ως άνω αίτησή τους.
5. Επιβάλλονται αναδρομικές ελάχιστες εισφορές επικουρικού–εφάπαξ για το 2017-2018
Προβλέπεται ότι για τους αυτοτελώς απασχολούμενους το ποσό της μηνιαίας εισφοράς στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του ΕΤΕΑΕΠ θα υπολογίζεται αναδρομικά από την 1.1.2017 στην ελάχιστη βάση υπολογισμού, δηλαδή επί του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών. Ορίζεται ως μηνιαία εισφορά ποσοστό 4%, επί της παραπάνω ελάχιστης βάσης υπολογισμού, ανεξαρτήτως εισοδήματος.
Προβλέπεται, επιπλέον, η δυνατότητα για όποιον από τους ασφαλισμένους το επιθυμεί να υποβάλει αίτηση στο ΕΤΕΑΕΠ οποτεδήποτε και να επιλέξει τα παραπάνω ποσοστά να υπολογίζονται επί ανώτερης βάσης υπολογισμού από εκείνη που προκύπτει βάσει του εκάστοτε ισχύοντος κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, προσβλέποντας σε μεγαλύτερη εφάπαξ παροχή. Στην περίπτωση αυτή το ύψος της βάσης υπολογισμού και το χρονικό διάστημα εφαρμογής της επιλέγεται από τους ασφαλισμένους με αίτησή τους.
6. Καταργούνται οι εκπτώσεις στις εισφορές επικουρικού–εφάπαξ
Με σχετική διάταξη του νόμου Κατρούγκαλου, είχε εισαχθεί μεταβατική ρύθμιση για μειωμένες εισφορές αυτοαπασχολούμενων προερχόμενων από το ΕΤΑΑ για το χρονικό διάστημα από 1.1.2017 έως και 31.12.2020. Δεδομένου ότι με νεότερη ρύθμιση από 1.1.2017 οι εισφορές υπέρ επικουρικής σύνταξης και εφάπαξ παροχής είναι ποσοστά επί σταθερής βάσης υπολογισμού και συγκεκριμένα επί του εκάστοτε ισχύοντος κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, οι αναφερόμενες στο άρθρο προσαρμογές δεν ισχύουν για τις εισφορές υπέρ επικουρικής σύνταξης και εφάπαξ παροχής.
7. Αναπροσαρμόζονται οι συντάξιμες αποδοχές λόγω των αλλαγών στις εισφορές
Προσαρμόζεται ο ορισμός των συντάξιμων αποδοχών στην νέα μεταρρύθμιση σχετικά με τις εισφορές αυτοαπασχολούμενων, ελευθέρων επαγγελματιών. Ορίζεται ότι συντάξιμες αποδοχές αποτελεί το ποσό που αντιστοιχεί στο ασφαλιστέο μηνιαίο εισόδημα αν εκλαμβανόταν η καταβεβλημένη μηνιαία εισφορά ως εισφορά ύψους 20%. Αντίστοιχα ρυθμίζονται και οι συντάξιμες αποδοχές που προκύπτουν έπειτα από εξαγορά πλασματικού χρόνου.